Vladimir Iljitsj Oeljanov was niet overtuigd van wat er in de toekomst zou gebeuren. Hij wist het zeker. Na de revolutie werd hij premier en door zijn politieke beslissingen stierven letterlijk miljoenen de hongerdood. Voor hem stond vast dat zijn generatie moest lijden zodat generaties in de toekomst in een heilstaat zouden leven. Onder zijn pseudoniem Lenin wordt hij ook nu nog aanbeden in Rusland.
Een wat mildere versie van Lenins theorieën is dat we nu minder fossiele brandstoffen mogen gebruiken zodat de kinderen van onze kleinkinderen in de lage landen kunnen blijven wonen zonder overbodige overstromingen. De opoffering voor toekomstige generaties zit in onze genen, zullen we maar zeggen. De verzorgingsstaat waarin wij wonen is overigens met al z’n gebreken meer het beloofde land dan de heilstaat die Lenin beloofde.
We zijn natuurlijk niet het enige wezen dat nadenkt over de toekomst. Eekhoorntjes bijvoorbeeld leggen een voorraad nootjes aan voor de winter. Onze aaibaarheidsfactor is wellicht wat lager dan dit schattige knaagdier, maar wij doen wel even wat meer dan een beetje hamsteren.
We gaan gewoon door met de planning van bdrijfsafval ophalen met speciale bakjes in de grachten, hoewel er even niet gevaren mocht worden omdat er anders niet leuk geschaatst kon worden op de grachten. Wij snappen dat zelfs bij een paar weken met de laagste temperaturen sinds tien jaar de opwarming van de aarde onverminderd doorgaat (misschien is zelfs het één een gevolg van het ander). Niemand die roept dat het onzin is om tankers speciaal voor laagwater op de Rijn te bouwen terwijl we gestremd liggen vanwege hoogwater op diezelfde Rijn. Zo kortzichtig zijn we gewoon niet.
Dat wil dus niet zeggen dat we letterlijk in de toekomst kunnen kijken. Als iemand zegt dat hij dat kan, liegt hij. Niemand voorspelde gebeurtenissen die echt impact hadden op de wereld en nota bene een gevolg waren van hoe we leven. Denk aan de aanslagen op de Twin Towers, de kredietcrisis en de coronapandemie. Achteraf was het voorspelbaar.
De klimaatcrisis is een uitzondering. Het is een door onszelf veroorzaakte ramp die echt iedereen aan kan zien komen, daar hoef je geen helderziende voor te zijn. De verandering in de atmosfeer is allang in gang gezet en hooguit nog te vertragen. Als je haar ongedaan wilt maken, moet je de tijd terug kunnen draaien tot voor de industriële revolutie. Als dat kan, weet ik nog wel een paar dingen die we een beetje anders aan hadden kunnen pakken. Dan zouden we in zo’n heilstaat leven, dat zelfs Vladimir Iljitsj Oeljanov van z’n geloof tuimelt.
