Economische groei en investeringen in Oost-Europa bieden kansen voor de havens van de Hanzesteden, zoals Zwolle, Meppel en Kampen, verenigd in Port of Zwolle. Dat zei hoogleraar haveneconomie aan de Erasmus Universiteit Bart Kuipers (foto boven) vrijdag 16 juni tijdens het Hanzecongres in Kampen. Een van de thema’s van het congres was ‘Transport over water’. Managing director Jeroen van den Ende van Port of Zwolle pleitte tijdens het congres voor uitbreiding van de sluizen in Kornwerderzand in de Afsluitdijk.
Kuipers constateert dat de Hanzesteden met hun verbindingen ooit een groter, internationaal belang hadden. Zwolle, Meppel en Kampen zijn nu binnenhavens met vooral een regionale functie.
Desondanks – of juist dankzij die positie – ziet Kuipers kansen voor Port of Zwolle. Dit heeft te maken met twee ontwikkelingen. In de eerste plaats is dit re-sourcing, de ontwikkeling dat bedrijven terugkeren naar hun roots. De tweede ontwikkeling is near-sourcing, waarbij productie verschuift van mondiaal naar meer regionaal.
Oost-Europa
In het licht van near-sourcing ligt het zwaartepunt van investeringen momenteel in Midden- en Oost-Europa, weet Kuipers. Daardoor zie je een verschuiving van het zwaartepunt van economische activiteit richting het oosten. Hierbij verschuiven havenbewegingen van het ARA-gebied naar gunstiger gelegen zeehavens zoals die van Gdansk. Daar kende bijvoorbeeld de goederenstroom in 2015 al een ongekende groei van 11,3 procent.
“Oost-Europa zien we steeds interessanter worden voor investeerders uit bijvoorbeeld China’’, weet Kuipers. Chinese fabrikanten laten hun spullen voor de Europese markt in toenemende mate produceren in Oost- en Midden-Europa. “En dat biedt kansen voor Baltische en Mediterrane zeehavens.”
Mini-Hanze
Binnenhavens zijn volgens de hoogleraar logistieke knooppunten die de regio met de wereld verbinden. Als locaties voor productie, handel en logistiek. Dat laatste in het bijzonder in de vorm van containerterminals. De economische impact van binnenhavens is volgens hem groot: directe en indirecte werkgelegenheid, het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid, links met mondiale markten en containerterminals, het mogelijk maken van vergroening van de logistiek door onder meer modal shift en biobrandstoffen en het mogelijk maken van economische innovaties op het gebied van biobased en circulaire economie en e-commerce.
“De havens van Port of Zwolle vormen in coöperatie een mini-Hanze met een zeer divers economisch plaatje; de binnenvaart is hieronder een van de pijlers. Ik zie positieve economische perspectieven voor de toekomst.”
Coasters via IJsselmeer
Jeroen van den Ende van Port of Zwolle hield – opnieuw – een pleidooi voor vergroting van de capaciteit van de Lorentzsluizen in de Afsluitdijk. Hiervoor strijdt Port of Zwolle met steun van de provincies Friesland, Overijssel en Flevoland. Van den Ende wil een nieuwe sluis die doorgang biedt aan coasters. Dit zou volgens hem de economische ontwikkeling van Port of Zwolle en de regio een boost geven met de aanzienlijk betere verbinding met de Baltische staten, Scandinavië en Groot-Brittannië.
“Vanuit deze regio gaan nu nog veel containers over de weg naar Rotterdam om daar te worden overgeslagen op zeeschepen. Kustvaart op Port of Zwolle via Kornwerderzand zou een enorme impuls betekenen voor scheepvaart, scheepsbouw en bedrijvigheid in de regio.”
tekst en foto’s: Jan Johan ten Have
Lees een uitgebreide versie van dit artikel in
De Binnenvaartkrant van 20 juni 2017.