De watersport verzet zich tegen de plannen voor een definitieve luwtedam in het Markermeer. Vrijdag 11 november bezochten vertegenwoordigers van de IJsselmeervereniging, HISWA, gemeente Hoorn en Stichting Waterrecreatie IJsselmeer de proefdam waarmee Rijkswaterstaat onderzoekt of zo’n damwand de waterkwaliteit verbetert. Stichting Waterfront Hoorn vreest dat Hoorn voor de pleziervaart slecht bereikbaar wordt met de luwtedam.
In het kader van Natura 2000 voert Rijkswaterstaat op dit moment ter hoogte van Warder (gemeente Zeevang) een proef uit met een zogeheten luwtescherm. Met de circa 2 kilometer lange metalen damwand in het Markermeer onderzoekt Rijkswaterstaat of het water minder troebel zal worden doordat het overmatig aanwezige slib hierdoor beter zal bezinken en er meer waterplanten gaan groeien. Indien dit positief uitpakt bestaat de kans dat er vervolgens een 10 kilometer lange luwtedam gerealiseerd wordt tussen Warder tot aan het West-Friese Wijdenes.
"De Hoornse haven zal dan slechts bereikbaar zijn via een aantal smalle doorgangen. Dit heeft grote economische en maatschappelijke gevolgen voor Hoorn en de watersport op en rond het Hoornse Hop." Aldus Stichting Waterfront Hoorn.
Tegenstander
Stichting Waterfront Hoorn bezocht 11 november met het charterschip Egberdina de metalen damwand bij Warder. Aan boord waren onder andere vertegenwoordigers van de IJsselmeervereniging en de watersportorganisatie HISWA, wethouder Louwman van de gemeente Hoorn en bioloog Marco Kraal. Kraal was tevens aanwezig als vertegenwoordiging van de Stichting Waterrecreatie IJsselmeer. Waterfront Hoorn is opgericht ter bevordering van waterrecreatie in en rond Hoorn en het Hoornse Hop en is tegenstander van de proefnemingen met de 2 kilometer lange metalen damwand bij Warder. Doel van de boottocht was om meer bekendheid te geven aan de proefneming met de luwtedam en de gevolgen daarvan.
Cruisechepen
"De economische en maatschappelijke gevolgen zijn bij de afsluiting van het Hoornse Hop megagroot", zegt Henk Voorhans van Waterfront Hoorn. "Met name voor de watersportsector, maar ook het MKB in de binnenstad."
Jaarlijks meren circa 350 riviercruiseschepen aan in de Hoornse haven. Een groot deel van de passagiers bezoekt de binnenstad en haven van Hoorn. ‘Maar ook de jachthavens zullen merken dat een groot aantal passanten Hoorn voorbij zullen varen.
Niet op waterkaarten
Bij de luwtedam kwam ook leden van Reddingsstation Zeevang aan boord. Een woordvoerder wees op de onveilige situatie: "De luwtedam is aangegeven met boeien, maar staat niet aangegeven op de waterkaarten. Voor de niet geoefende watersporter op kleinere schepen is de moeilijk zichtbare dam een ‘onverwacht’ en daarmee een gevaarlijk object in het water."
Waterplanten
De damwand wordt onder meer geplaatst om meer waterplanten in het Hoornse Hop en het Markermeer te krijgen. "Er zijn waterplanten genoeg in het Markermeer", zegt Gerdina Krijger van de HISWA. "Nu al raken boten verstrikt in de soms 10 meter lange waterplanten."
Volgens Marco Kraal van Waterrecreatie IJsselmeer zijn waterplanten belangrijk voor het ecologisch systeem, maar de huidige situatie moet beter in kaart worden gebracht. Rijkswaterstaat stimuleert in het kader van Natura 2000 de groei van waterplanten, maar dat heeft tot gevolg dat de balans aan de Noord-Hollandse Markermeerkust is verstoord. ‘De waterkwaliteit is uitstekend, dat is te zien aan steeds meer voorkomende Driehoeksmossel. Dus extra stimuleren is juist niet nodig! Ga uit van de eigenschappen die het IJsselgebied nu heeft en maar daar je plannen op. Ga niet proberen met grote maatregelen de natuur te beheersen."
Blue Deal
Ook wethouder Louwman van de gemeente Hoorn is tegenstander van een luwtedam in het Hoornse Hop en heeft samen met andere gemeenten geëist dat de huidige damwand na een jaar wordt verwijderd. Hij streeft naar een ‘Blue Deal’, waarbij de haven en het water in het Hoornse Hop met diverse nautische projecten gestimuleerd worden.
Waterfront Hoorn pleit voor een alternatief: de aanleg van een aantal vooroevers of luwte-eilanden voor de kust aan de westzijde van het Markermeer. Hierbij moet de natuuropgave gecombineerd worden met bevaarbaarheid van het gebied én de mogelijkheid om aan te leggen en/of te recreëren op en rond deze eilanden. "Deze ‘obstakels’ in het water zorgen tevens voor extra versteviging van de IJsselmeerdijk. Door het ‘stapelen’ van functies (natuur, recreatie en waterveiligheid) komt de aanleg in aanmerking voor meer verschillende financiële bijdragen."
Eind deze maand maakt de Werkmaatschappij Markermeer – IJmeer (WMIJ), waaronder de proefnemingen van Rijkswaterstaat vallen, haar definitieve plannen bekend. "Het lijkt er nu op dat er door WMIJ naar alternatieven worden gezocht, bijvoorbeeld in de vorm van een soort lamellenstructuur op een andere plek aan de Markermeerkust", aldus Waterfront Hoorn. "We blijven deze ontwikkelingen nauwgezet en kritisch blijven volgen. Als deze ontwikkelingen in positieve zin bijdragen aan de waterrecreatie in en om Hoorn en het Hoornse Hop, zal Waterfront Hoorn deze uiteraard ondersteunen."
