Bij ‘historisch besef’ denk je al snel aan alle ellende die is veroorzaakt door die man met dat gekke snorretje en over honderd jaar moeten we ons realiseren dat Trump honderd jaar eerder wat onbehouwen huishield in de wereldorde. Waar jij en ik minder snel aan denken bij ‘historisch besef’, zijn de politieke beslissingen die in de jaren ‘90 werden genomen in dit kleine landje aan de monding van de Rijn. Zo werd de Waal geschikt gemaakt voor (meer) zesbaksduwvaart, door verbreding van de vaargeul, het verwijderen of verplaatsen van kribben en het afsnijden van bochten.
Even kort door de bocht: daar plukken we nu de wrange vruchten van, want doordat er meer water door de Waal stroomt, krijgen Lek en IJssel dankzij de klimaatverandering eenvoudig te weinig watertoevoer. Bovendien is de Waal relatief ondiep geworden, waardoor schepen die ‘makkelijk’ op het Duitse deel van de Rijn varen, op de Waal dreigen vast te lopen. Dat is op z’n zachtst gezegd onnatuurlijk voor de benedenloop van een grote rivier.
Kon Rijkswaterstaat begin jaren 90 weten dat dit de consequenties zouden zijn? Het is lastig zo niet onmogelijk om zo ver vooruit te kijken, toch? Nou, de toenmalige schippersvereniging Schuttevaer heeft wel degelijk gewaarschuwd (à la Winston Churchill tegen de man met de snor) voor de gevolgen van ingrijpen in de waterloop van de Rijn, maar dat was aan dovemansoortjes gericht. Te ongemakkelijk voor politici.
Dit is een (heel) korte samenvatting van het essay ‘Het verhaal van de Waal’ dat de ASV heeft geschreven over wat volgens de vereniging één van de oorzaken kan zijn van de onwenselijk lage waterstanden op Neerlands vaarwegen. Het volledige betoog van Sunniva Fluitsma en de ASV-Denktank staat uiteraard op www.binnenvaartkrant.com.
Je kan de tijd niet terugdraaien en de discussie over de noodzaak van de zesbaksduwvaart opnieuw aanzwengelen is net zo zinvol als discussiëren over wat er gebeurd zou zijn als David Cameron geen referendum had georganiseerd over Brexit.
Het kan natuurlijk geen kwaad om van de geschiedenis te leren. Je kan bijvoorbeeld concluderen dat ingrijpen in de natuur onvoorspelbare gevolgen heeft. Een rivier is één van de weinige stukjes natuur die nog steeds z’n eigen gang gaat. Een andere conclusie kan zijn dat je misschien wat langer moet nadenken voordat je van alles opoffert aan het nog goedkoper transporteren van kolen en erts voor de productie van dure auto’s.
Ach, nu begin ik toch over die zesbaksduwvaart. Misschien ook maar een nieuw referendum over Brexit houden dan?
