Overdag had de PvdA donderdag 14 maart nog een persbericht rondgestuurd dat er een crisiskartel moest komen voor de binnenvaart. Tweede-Kamerlid Albert de Vries zou die avond in het VAO over de binnenvaart een motie indienen met het verzoek aan de regering zich daarvoor in te zetten. Maar tijdens het debat was de term ‘crisiskartel’ verdwenen.
Eerder op de dag had De Vries nog gezegd: “Door de instelling van een crisiskartel worden scheepvaarders vrijgesteld van bepaalde regels van de Europese Unie en de Nederlandse Mededingingsautoriteit en kunnen ze afspraken maken om de crisis door te komen.” Dat was achteraf toch niet zo handig geformuleerd, realiseerde hij zich.
Met name Sander de Rouwe van het CDA viel hem aan op de verandering. Hij suggereerde dat De Vries ‘crisiskartel’ had weggelaten onder druk van coalitiepartner VVD. De PvdA-woordvoerder ontkende dat. “ik heb het uit strategische overwegingen gedaan. Het gaat ons om het resultaat, niet om het woord. Het mijden van dat woord vergroot de kans op succes.
Crisismaatregelen
Want overeind bleef staan dat de PvdA wil dat het kabinet zich inzet voor de binnenvaart. Door het aanmelden van de crisis bij de Europese Commissie, wat de weg vrij moet maken voor crisismaatregelen. Zoals het opleggen van failliete schepen. “De crisis is structureel en het Mededingingsrecht biedt mogelijkheden voor tijdelijke ontheffing van de regels.”
Minister Melanie Schultz van Haegen voelt er niets voor, zei ze. De binnenvaart moet zelf met een oplossing komen. “ik zal blijven meedenken met de sector maar zal niet de kar trekken.”
Het Verslag Algemeen Overleg was een debat van iets meer dan een half uur ter afronding van het Algemeen Overleg dat de Kamercommissie Infrastructuur & milieu op 6 februari had gehouden. Dat stond grotendeels in het teken van de slechte economische situatie waarin de binnenvaart verkeert. Donderdag 14 maart was het tijd voor de moties. Negen in totaal. Dinsdag 19 maart wordt daar met heel de Tweede Kamer over gestemd.
Voortmodderen
Waar De Vries nog zei positieve ontwikkelingen te zien bij het Transitieproces (“er groeit overeenstemming tussen de organisaties”) vindt Farshad Bashir van de SP juist dat het allemaal te lang duurt: “Ze zijn al twee jaar bezig en blijven maar voortmodderen.”
Hij diende twee moties in om snelle maatregelen te bewerkstelligen. Hij vroeg de regering “om de voorzitter van Transitiecomité Binnenvaart tot 1 april de tijd te geven om met een crisisplan te komen en anders te vervangen.” Als Arie Kraaijeveld, er niet in slaagt vóór die datum een door de branche gesteund crisisplan te produceren, dan zou minister Schultz van Haegen hem moeten ontslaan en zelf samen met de binnenvaartorganisaties om tafel moeten gaan zitten om alsnog vóór de zomer tot zo’n breed gedragen ‘anti-crisis-plan’ te komen.
Schultz van Haegen ontraadde de moties en zei er niet aan te denken Kraaijeveld van zijn taak te ontheffen. “Dat zou niet goed zijn voor de sector als geheel. Hij heeft nog meer functies in dat proces dan alleen een crisisplan. Ik stel ook geen ultimatum.”
Transparante tarifering
Dion Graus van de PVV diende moties in om te onderzoeken wat de gevolgen zijn van vervoer onder de kostprijs en om de regering zich te laten inzetten “voor een transparante tarifering door bevrachters en verladers ten behoeve van een eerlijker verdienmodel voor Nederlandse schippers en de binnenvaartvervoersmarkt in samenwerking met de schippersbonden, bevrachters- en verladersorganisaties”. Minister Schultz van Haegen zei dat ze al een onderzoek naar tussenpersonen had toegezegd en de motie dus overbodig wase.
Ook een andere motie van Graus wees Schultz van Haegen van de hand: verlenging van de hardheidsclausule tot eind 2014, zodat schepen niet aan de nieuwe technische eisen de CCR hoeven te voldoen. De minister herhaalde haar standpunt dat zij daar niet over gaat.
Teleurgesteld
De ASV is teleurgesteld over het VAO van donderdagavond. De conclusie die de schippersbond trekt is dat slechts twee partijen “oprecht het beleid en de gang van zaken in de binnenvaart ter discussie willen stellen”: SP en PVV. Minister Schultz van Haegen wil volgens vicevoorzitter Sunniva Fluitsma helemaal niets veranderen aan het beleid. “Dat heeft ze duidelijk gemaakt door antwoorden die ze geeft waarbij we ze van te voren al in kunnen vullen. ‘Het mag niet, het kan niet, de markt moet zijn werk doen, en het moet van de sector zelf komen.’”
Van de regeringspartijen VVD en PvdA verwacht Fluitsma niets meer. “Die vinden het allemaal prima gaan zo; dus daar gaat niets veranderen. Voor ons is de boodschap duidelijk: als de schippers iets willen veranderen dan moeten ze het zelf afdwingen.”
Afvalabonnement
“De enige motie die (vooralsnog) enige invloed op het beleid van de minister heeft, is die met betrekking tot het huisvuil”, aldus Fluitsma. “Datgene waar meer dan 1.000 ondertekenaars van een petitie druk hebben uitgevoerd.”
De motie over het SAB-abonnement was ingediend door Dion Graus van de PVV, met steun van SP’er Farshad Bashir. Zij vroegen de regering om betaling voor abonnementen op afvalafgifte op te schorten en stapeling van heffingen te voorkomen. Minister Schultz van Haegen was bereid het stopzetten van de gratis inzameling door Rijkswaterstaat uit te stellen van 1 juli naar 1 november, om door overleg met de branche meer draagvlak te creëren.
