Binnen vijf jaar moet de instroom van leerlingen naar de nautische opleidingen op mbo-niveau verdubbelen. Dat is een van de doelstellingen waarmee Frans van Weert nieuw leven blaast in de aanpak van het personeelstekort in de binnenvaart. “Tegelijkertijd willen we de ongewenste uitstroom halveren.” Van Weert is sinds juni 2019 programmamanager voor de strategische arbeidsmarktagenda ‘Alle Hens Aan Dek’ voor de binnenvaart. Dit jaar worden de eerste plannen in daden omgezet.
Frans van Weert bouwt verder aan de plannen uit de in 2018 geschreven en breed gesteunde strategische arbeidsmarktagenda. “De drie aandachtsgebieden imago, opleiden en werkgeverschap zijn voor mij nog steeds de leidraad. Er staat geen letter verkeerd in. Maar nu moeten we tot actie overgaan.”
Een ladder met tien treden
Van Weert heeft een ‘Actieprogramma 2020’ opgesteld en voor alle drie de aandachtsgebieden expertgroepen samengesteld. “In ‘Alle Hens Aan Dek’ is een doelstelling geformuleerd voor 2030: dan moet er een toekomstbestendige arbeidsmarktpositie zijn voor de binnenvaart. Voor velen is dat vaag; voor mij een heerlijk uitgangspunt… De route naar 2030 is een ladder met tien treden. We gaan in 2020 gewoon beginnen met de eerste trede. Je moet stapje voor stapje naar dat doel; als je het opbreekt in tien stappen, wordt het behapbaar. Dus gaan we werken met jaarplannen. Daar is dit het eerste van.”
“Om de doelstelling over tien jaar te behalen, hoef je niet per se tien jaar lang te investeren. Je moet iets op gang brengen, dat daarna vanzelf verder kan gaan. Als je vijf jaar investeert in activiteiten, moet het vliegwiel voldoende op gang zijn gebracht. Dat maakt het ook al overzichtelijker.”
Instroom verdubbelen
“De bedoeling is dat we binnen vijf jaar de instroom naar mbo-nautisch verdubbelen. Dat betekent dat er vanaf 2025 minstens 250 leerlingen per jaar extra voor een nautische opleiding op het mbo kiezen.
Tegelijkertijd willen we de ongewenste uitstroom halveren. Alleen zijn er geen cijfers bekend van hoeveel mensen jaarlijks de binnenvaart verlaten. Dat is best ingewikkeld. We proberen dat boven water te krijgen door de binnenvaart voor te dragen voor een pilot in het kader van de Maritieme Monitor die het ministerie en Nederland Maritiem Land elk jaar laten maken.”
Matrozen
“Elke sector is op zoek naar personeel. Dus er is veel concurrentie. Maar de binnenvaart heeft wel een paar sterke punten. Je hoeft niet eerst een hoog diploma te hebben om in te stromen. Daarmee is de sector interessant voor een groep leerlingen die andere sectoren inmiddels links laten liggen: degenen op mbo-1 of mbo-2 niveau. Die kunnen heel goed als lichtmatroos beginnen en door hun vaardagen matroos worden. Waarschijnlijk worden zij niet allemaal stuurman of schipper. Dat is toch niet erg? Je moet ook matrozen hebben.”
Lees het volledige interview in de papieren editie van 28 januari 2020.