Op 27 november kreeg de Batavia, de reconstructie van het VOC-retourschip uit 1628 dat in Lelystad wordt gebouwd, zijn eerste nieuwe zeil. Dat gebeurde op de eerste bijeenkomst van het nieuwe comité van aanbeveling van de Bataviawerf, waarvan alle Flevolandse burgemeesters lid zijn geworden. De comitéleden lieten het eerste nieuwe zeil, de Blinde, zakken. Dat is het zeil onder de boegspriet aan de blinde-ra.
De Blinde is het zeil onder boegspriet. (foto’s Bataviawerf)
In 2008 ging bij een brand op de Bataviawerf in Lelystad de zeilmakerij verloren. Daar waren onder andere de zeilen van de Batavia opgeslagen. Aan deze set zeilen was jarenlang gewerkt. Het verlies van deze zeilen was een grote tegenslag voor de werf.
Direct na de brand zijn er plannen gemaakt voor een complete nieuwe set zeilen. Historisch onderzoek leverde nieuwe inzichten op en na een zoektocht door Europa vonden de medewerkers van de Bataviawerf in Schotland een weverij die geschikt zeildoek kon leveren. Een selecte groep vrijwillige zeilmakers is speciaal opgeleid in ambachtelijke vroeg 17e eeuwse zeilmaak technieken. Zij hebben de afgelopen maanden hard gewerkt en deze maand was het eerste nieuwe zeil, de Blinde, klaar.
Zeilplan
De Batavia heeft 10 zeilen en 2 bonnetten. Zeventiende-eeuwse zeiltuigage heeft geen echte mogelijkheden om zeilen te reven, anders dan ze gedeeltelijk in te nemen. Met uitzondering van de bezaan, is de Batavia vierkant getuigd. Dat wil zeggen dat de zeilen zijn opgehangen aan ra’s die dwars op de lengte van het schip staan. De ra’s zijn met zogeheten rakken aan de masten bevestigd en kan men hijsen en laten zakken.
Het nieuwe comité van aanbeveling onthulde het zeil.
De zeilen zijn vervaardigd van vlasdoek, waarbij de grotere zeilen van een zwaardere kwaliteit zijn vervaardigd dan de kleinere. Dit vlasdoek wordt geleverd op rollen van ruim 60 centimeter breed. Met de hand zijn de afzonderlijke banen tot één zeil genaaid.
Het totaal zeiloppervlak van de zeilen van de Batavia bedraagt 1180 m2. Sommige zeilen zijn rechthoekig, andere hebben een trapeziumvorm en daardoor een korter bovenlijk dan onderlijk.