Proefvaren met Mercurius-blauw, in grootte van 86 x 9.60 meter splinternieuw compleet gerealiseerd door Shipyard Begej te Zrenjanin en uitgevoerd als een onderhuids milieugroen, slim en uniek scheepstype, reeds in bezit van rendement en gecontroleerd door Lloyds Register, op de spreekwoordelijke blauwe Donau in omgeving Novi Sad, is feestelijk!
Na het Cum Laude examen van de Mer-Green, de hele crew op de foto.
In het ‘schroefwater’ van gastheer Robert Jan Zimmerman gingen Robert Zimmerman sr., Leontien Snijders (Rabobank Shipping), Nico Hoogelander (Overvliet Assurantiemakelaars), Adriaan Verschoor (maritiem ondernemer) en de Binnenvaartkrant eens poolshoogte nemen in Servië.
‘Dobre Došli’ is Welkom in Servië, het land wat een glimlach is verwijderd van de EU! Door de zon gewekt krijgen we na het verkwikkend ontbijt een rondrit door Belgrado. Deze beproefde, veel doorstane, maar fascinerende tweeënhalf miljoen inwoners tellende Balkan-metropool, heeft een traditioneel ‘niet klein te krijgen’ imago. We zijn op Donaukilometer 1234, waar de Sava in de Donau stroomt en een Romeinse nederzetting ‘Kalamegdan’ nog altijd zijn prominente positie heeft, waarmee Romeinen eens de Donau beheersten. Tachtig kilometer verderop, door de landbouwrijke en vlakke Vojvodina -graanschuur van Servië, bereiken we ons doel voor vandaag: Shipyard Begej te Zrenjanin.
Deze door Mercurius Shipping Group uit Zwijndrecht bestuurde scheepswerf heeft een snelle ontwikkeling doorgemaakt, leren we van de sympathieke op Nijenrode gestudeerde, Australiër Peter Thompson. Hij is de enthousiaste Chief Operating Officer en geeft een heldere Powerpoint presentatie. Peter transformeerde met zijn management en coöperatie van directeur Dragomir Subic de gedateerde Shipyard in een paar jaar tijd naar een moderne scheepswerf. Met name vernieuwing van equipment en een professionele, interactieve mix van jonge medewerkers tussen oude kennis op de werkvloer.
Gefocust wordt op samenwerken met de opdrachtgever, die vooraf via de tekenkamer van Micha Vukov in 3D door zijn schip loopt. Deze hogere standaard support de werf in kwaliteit, noodzakelijk voor volledige installatie van rivierschepen. Het grote voordeel van de combinatie voor casco en volledige afbouw op eigen werf is volgens Robert-Jan Zimmerman het tijdsaspect, direct gevolgd door een lagere kostprijs. "We zijn weer terug bij de traditionele scheepsbouw, zoals dat nog maar op een enkele werf in Europa gebeurd. Gedurende de cascobouw, is afbouw reeds van start, waardoor de gehele looptijd van het nieuwbouwproject wordt verkort en dus fors op bouwrente kan worden gespaard door de klant." De laatste maanden is de website www.shipyardbegej.com professioneel vernieuwd, waarmee bezoekers een transparante kijk op deze organisatie en bouwprogressie krijgen. Peter: "Het laat zien dat we schepen kunnen bouwen", zegt hij met een brede lach.
Brug
Shipyard Begej te Zrenjanin.
Voor een impressie van opgedane theorie, stapt ons gezelschap ‘safety first’ in werkschoenen en kijken we nota bene van onder onze helm naar een overblijfsel (omstreeks 1915) van ing. Eiffel, die naast zijn beroemde toren een brug over de Begej rivier in het hart van Zrenjanin bouwde en waarvan nu nog een ornament de parkeerplaats siert. Verbaasd zijn we ook over de 14.700 m² grootte en 1540 ton hydraulische hellingcapaciteit van de werf. Gestructureerde werkhallen met nieuwe equipement. 250 medewerkers (buiten subcontractors) zijn hier aan de slag en tonen enthousiasme over kwaliteit, geen onnodig geloop en amper te geloven: tijdens werkuren wordt er niet gerookt!
Op de helling staan twee tankers in aanbouw en een 11.45 meter breed achterschip in de wachtkamer. Hiervan zijn twee RVS tankers voor Stolt Nielsen. We spreken Eelke Koole die voor Stolt tijdens de bouw dagelijks de vinger aan de pols houdt. "We verlangen een zeer hoge kwaliteit, die chemicaliëntankers vereisen. De samenhang van casco en volledige afbouw, werkt zeer efficiënt. Deze werf is uitstekend gestructureerd. Medewerkers pakken verandering, advies of commentaar direct op. De scherpte van alle frames wordt hier nauwkeurig weggeslepen. Dat geeft conservering, levensduur! De strakheid van de huid kan de competitie aan met jachtbouw." Een ervaren technicus-surveyor als Koole zegt vanzelfsprekend niet snel dat het perfect is. Niettemin maken we uit zijn woorden op dat het er dichtbij komt!
Een ‘vlucht’ uit de zon, naar het designbureau van Micha Vukov en zijn 15 partners die in 3D ontwerpen en voorbereiden, is ons welkom. Onder de indruk van hun techniek en werkenthousiasme, evenals we begrijpen dat het salaris van alle medewerkers elke 10de van de maand op hun bankrekening wordt gestort, vertrekken we uit Zrenjanin aan de vooravond van de Mer Green proefvaart naar Novi Sad. (Op tijd loon ontvangen in scheepsbouw buiten Nederland is niet vanzelfsprekend.)
In de avond wordt in gezelschap van een aantal werfmedewerkers, middels lokale verwennerij in een restaurant aan de Donau met Novi Sad onder de ‘douche van een laat zonnetje’ op de achtergrond, een voorproefje genomen. Adriaan Verschoor vatte het samen met: "Dit lijkt op Villa Felderhof!"
Proefvaart
Verladers hebben kenbaar gemaakt dat klein, nieuw, groen en efficiënt welkom is. Het antwoord hierop ligt in bezit van een uitgekiend model, campagne-opbouw en als pleziervaartuig geverfd startklaar aan de kade van Sremski Karlovski. De Mer-Franchising-formule eigenaars Jan, Lenie en junior Jan Pieter Veen hebben wat je noemt ‘schoon schip’ en we mogen het bekijken. De Begej werf is voor de restpuntjes, royaal vertegenwoordigd, hun vlag wappert nog boven in de mast. Onder andere: Rene van der Velden van Lloyds Register, Yugo Register, Pascal van Eijzer (Terlouw) en Peter Schultes die al 33 jaar voor Promac de wereld rond surveyed, examineren vandaag de Mer-Green. Projectleider Raymon Berkhout, wijst ons op een aantal bijzondere eigenschappen en uitvoering van het schip zoals een campagne-opbouw over scheepsbreedte, de 4 meter kruiplijn (buiten de ballastcapaciteit) in combinatie van de kolom stuurhut aan dek en 50 cm hydraulisch inzakbare autokraan, royale ingangen/trappen naar verblijven en machinekamer, slimme luchtverversingskanalen, royaal achterdek waar de autokraan in scheepsbreedte kan worden geborgd, bijna verscholen spudpalen, ramen die naar het achterschip iets kleiner worden en snelheid suggereren. Een doordacht afwijkende uitvoering met fraaie zeer goed afgewerkte accenten. De woningbetimmering is duurzaam en geheel door de Shipyard Begej uitgevoerd. De regie van indeling had een bijzonder trotse Lenie Veen, in samenwerking met de binnenhuisarchitect van de werf. Resultaat: magnifiek, maar vooral gezellig! Voordat Jan Veen zijn schip naar het midden van de Donau stuurt, hebben we begrepen dat het hier in verhouding met de grote binnenvaart van onze tijd een klein schip betreft met grote uitvoering en mogelijkheden die rendement beloven. Het examen: Cum laude!
De Mer-Green heeft het ontwerplabel van Robert Zimmerman! Het eigendom van het schip ligt bij M-factor B.V. Jan, Lenie en Jan Pieter Veen ondernemen inmiddels enthousiast en tevreden de 2500 kilometer lange thuisreis. Het schip zal naar verwachting eind september 2011 officieel in Nederland gedoopt worden. We zullen opletten, omdat de Mer-Green met 55 decibels in de stuurhut, rond de 60 in verblijven en 107 machinekamer zichzelf niet aanmeldt.
Waarom M-Factor?
M-Factor is een innovatief binnenvaartproject, waarin met een eenvoudige en slimme combinatie van bestaande technologieën een bijdrage zal worden geleverd aan intensivering van vervoer over ‘kleine’ binnenwateren. Initiatiefnemers van het project zijn: Mercurius Scheepvaart B.V. en MCT Lucassen met als werkmaatschappij M-Factor BV. Partijen die erbij betrokken zijn: CTV Terminal Amsterdam, CTU terminal Utrecht, BTT Terminal Tilburg, Terminal Veghel, Prolog, Havenbedrijf Amsterdam, Havenbedrijf Rotterdam, SPB Stichting Projecten Binnenvaart – Bureau voorlichting Binnenvaart. De initiatiefnemers beogen een maatschappelijke bijdrage te leveren aan de aankomende krapte in vervoerscapaciteit t.b.v. zijrivieren en zijkanalen, verkeerscongestie alsmede reductie van de CO2-emissie van binnenvaartvervoer.
De binnenvaart heeft zich gemoderniseerd, echter het middelgrote schip overgeslagen en zich gericht op het investeren in grote schepen. Verladers zijn gebaat om partijen op maat te leveren. Als serviceverlenende bedrijfstak is het van groot belang dat een grote verscheidenheid van schepen kan worden ingezet. Bij terminals en verladers is er een dringende behoefte aan het relatief kleine 85 meter-schip met een laadcapaciteit van 90 TEU. Dit schip is geschikt voor vervoer op de kleine vaarwegen zoals de Zuid-Willemsvaart en het Wilhelminakanaal, die binnenkort worden verruimd.
Een M-factor schip is uitgerust met de laatste vernieuwingen en voorzien van een brandstofzuinige Volvo motor met katalysator en roetfilter. Het “groene milieuvriendelijke schip“ is geschikt voor transporten in woongebieden, waar de milieueisen worden aangescherpt. Het eerste M-Factor schip zal in september 2011 in de vaart worden genomen. Alhoewel het schip zelfstandig rendabel zal zijn, komt het concept pas echt tot zijn recht als er meerdere identieke schepen aan de verladers kunnen worden aangeboden. Inmiddels is de interesse naar deze schepen groot, zowel vanuit de verladershoek als ook van geïnteresseerde Mer-Franchising kandidaten voor deze schepen. Het doel is om binnen een periode van drie jaar in totaal vijf schepen in de vaart te brengen, waarmee bedrijfszekerheid in dit segment geboden kan worden.
De emissie van CO, HC, NOx en vaste deeltjes is bij de M-factor naar het minimale teruggebracht. Dit is mede te danken aan de Volvo dieselmotor, die als technische koploper eveneens op LNG brandstof kan worden aangepast.
Mercurius International B.V. is verantwoordelijk voor de bouw van de schepen die op de Shipyard Begej in Zrenjanin worden gebouwd.
Volvo Penta
Volvo Penta staat prominent op het ‘milieupodium van weg en water’ en claimde reeds diverse schoonheidsprijzen. Terlouw Rotterdam is een ‘Authorized Volvo Penta Center’ en verzorgt sinds 1924 wereldwijd service en onderhoud aan industriële toepassingen, scheepvaart, binnenvaart en offshore (zowel olie- als gas-platforms). Terlouw, heeft Volvo Penta artikelen op voorraad en is het aanspreekpunt voor servicedealers en consumenten. Terlouw ‘sleutelt’ aan op maat gemaakte systemen voor reductie van schadelijke gassen, roetuitstoot en het reduceren van brandstofverbruik voor ‘schoner’ varen. Systemen die zijn goedgekeurd door Volvo Penta! Voor de Mer-Green levert Terlouw Rotterdam: een Volvo Penta D16-750, Twin Disk 5170 gearbox en een SCR-POC systeem. De bijbehorende koeler en motorbediening alsook de Volvo Penta boegschroefmotor, draagt het label van Terlouw Rotterdam.
(Johan de Witte)
