Markttransparantie is al zeker 20 jaar zo’n toverwoord waarmee je de discussie op slot kan gooien. Een dooddoener zoals duurzaamheid of samenwerken tussen concurrenten. Samenwerken met je concurrent klinkt In theorie prachtig maar zo gauw je de deur van de kroeg achter je dichttrekt, maakt de ontwapenende glimlach plaats voor een verbeten grijns. Hoe kun je je concurrent nog verder tackelen?
De dooddoeners hebben het ver geschopt, tot in Brussel zeg maar. Hoewel…Na wat nogal krampachtige ondersteuning van samenwerkingsverbanden in de jaren ‘90 heeft samenwerking verder geen rol meer gespeeld in het beleid, al wordt het tot vervelens toe aanbevolen en overgelaten aan de markt.
Doet die markt daar een serieuze poging toe, zoals de EUBO vlak na de crisis van 2008, dan wordt dat zo snel mogelijk afgebrand, angstig schuilend achter de brede rug van de mededingingsautoriteit.
Duurzaamheid heeft zoveel betekenissen dat eigenlijk alles wat je doet wel duurzaam moet zijn; anders kun je het maar beter laten. Het is in de plaats gekomen van efficiency. Maar dat is te duidelijk, of te transparant.
O ja, het toverwoord ‘transparantie’. Hoe moeilijker iets te realiseren is, hoe aantrekkelijker om het te roepen en erom te vragen (bedelen, smeken). Markttransparantie is tot heus Brussels beleid verheven. Vervolgens word je afgescheept met rapporten over hoe de markt precies in elkaar stak, anderhalf jaar geleden. Wil je daar iets mee kunnen, dan moet je eerst een tijdmachine uitvinden.
De banken helpen al iets beter, die wagen zich aan een toekomstvisie. Maar dat is geen transparantie, dat is koffiedikkijken. Banken hebben namelijk ook geen tijdmachine en kunnen net zo min als jij en ik in de toekomst kijken. (Weleens een beleggingsrekening geprobeerd?)
Transparantie betekent dat je in het heden kan zien hoe in het heden de vlag erbij hangt en de kaarten geschud zijn. Een beetje Stratego met omgekeerde stukken. Wie dan nog op een bom loopt, is wel heel dom of suïcidaal. Maar goed, Stratego speel je alleen tegen een klein kind met omgekeerde stukken.
In het artikel op pagina 5 geeft Henk Schipper van de ELV kernachtig aan waarom transparantie voor volwassenen onmogelijk is: ‘Informatie is geld waard.’ Dan ben je eigenlijk klaar.
In een ideale wereld werken concurrenten samen en vertelt iedereen aan iedereen wat hij doet, wil en van plan is en is iedereen goed voor het milieu, zelfs als het niet efficiënt is. Maar we leven niet in een ideale wereld. Voor de één z’n brood moet die ander dood. Maar dat is dan weer zo doorzichtig.
