Ik vroeg een bekend binnenvaart operator deze week of er licht is aan het eind van de tunnel. Hij vertelde over Amerikaanse retailers die eind van het jaar een verbetering verwachten. "Maar dat is waarschijnlijk proberen een selffulfilling prophecy te bewerkstelligen." Ja dat zal wel, want veel meer kun je namelijk niet doen. Het is natuurlijk een onzinnige vraag ook, want wie weet er nou wat er volgende maand gebeurt? Er leven meer dan 6 miljard mensen op deze aardbol en zeker een miljard van hen kan de wereldeconomie beïnvloeden (de rest is te arm). Geen sterveling weet hoe die miljard zich zal gedragen. Waarschijnlijk allemaal verschillend. Toch is er wel een structuur in deze ogenschijnlijke chaos. Die structuur is terug te vinden met behulp van de chaostheorie. De naam daarvan zegt precies wat het niet is: het is namelijk geen theorie over chaos, maar over structuren en systemen. Alle ontwikkelingen, hoe eenvoudig of gecompliceerd ook, vormen samen een structuur. Achteraf kun je die structuur heel duidelijk zien, en je kunt aan de hand van modellen op basis van het verleden dus voorspellen wat er morgen gebeurt. Dat kan zelfs (net als met het weer) vrij nauwkeurig. Het probleem is echter dat er een foutmarge in zit van zeg maar een half procent. Dat merk je nauwelijks. Volgens de chaostheorie (ook wel systeemtheorie genoemd) kan die halve procent wel een afwijking van 2 procent veroorzaken als je nog een dag later kijkt. Dus doorgerekend kom je op een bizarre foutmarge na een week of twee. Dan is er geen touw meer aan vast te knopen, en je koffiedik vertelt je meer over de verre toekomst (langer dan een week of twee vooruit) dan dat de wetenschap ons kan vertellen. Dus als je de toekomst wilt leren kennen: volgens de chaostheorie weten we dat dus niet en is het ook niet mogelijk het van tevoren te weten. Ben je na het lezen van dit stukje weer wat wijzer geworden, of juist niet.
Michèl Gonlag
www.gonlag.nl
[email protected]
