Directeur Joop Mijland van BCTN, de uitbater van zeven inland terminals in Nederland en België, zet zijn kaarten op elektrisch varen. Hij gelooft in de nieuwste ontwikkelingen in de batterijtechniek en voorziet in de komende jaren steeds betere accu’s: met een hogere capaciteit en groter uithoudingsvermogen.
BCTN kondigde onlangs de bouw van een nieuw schip aan: de Den Bosch Max 2.0. Dat schip wordt 90 meter lang en 11,50 meter breed. Het gaat containers varen tussen Rotterdam en Antwerpen en de BCTN-containerterminal in Den Bosch. De afmetingen van het schip zijn afgestemd op sluis Engelen, die een schutlengte heeft van 92 meter. De sluis vormt de toegangspoort tussen de Maas en de haven in Den Bosch.
Batterijen
De Den Bosch Max 2.0 wordt in oktober 2018 opgeleverd en vaart in eerste instantie nog dieselelektrisch. Dit schip kan volgens directeur Joop Mijland vanaf 2020 volledig elektrisch varen. Enige tijd later wordt een tweede hybride schip aangeschaft.
Mijland: “Op dit ogenblik heb je nog geen batterijen die een schip van deze omvang op en neer kan laten varen tussen de terminals in Rotterdam en/of Antwerpen enerzijds en Den Bosch anderzijds. Dit betekent dat we de ruimte, die voorzien is om straks die batterijen in te zetten voorlopig gebruiken voor drie dieselgeneratoren. In eerste aanleg gaat het containerschip hybride opereren. De generatoren wekken stroom op en die stroom wordt doorgegeven aan een elektromotor, die de schroef aandrijft.”
Op deze manier reduceren we de emissie onmiddellijk met 25 procent. We hopen dat binnen één of twee jaar na ingebruikname van dit schip batterijen beschikbaar zijn die de dieselgeneratoren kunnen vervangen. De ideale combinatie is voor ons een zoektocht naar vijf factoren: omvang, gewicht, vermogen, de duur en de kosten. Aan deze mogelijke oplossing wordt hard gewerkt door marktpartijen.”
BCTN ontwikkelt het schip in samenwerking met Nedcargo. Mijland legt uit waarom: “Nedcargo heeft inmiddels al een dergelijk schip, de Gouwenaar II. Een schip dat op maat gemaakt is om op de Gouwe te varen tussen Alphen aan den Rijn en de terminal in Rotterdam. Ze hebben al een cyclus met dat schip doorstaan. Ze hebben kennis en ervaring en daar kan BCTN van leren. We hebben samen een bedrijf opgericht voor deze operatie.”
Emissieloos varen
“Op basis daarvan wil een groot aantal verladers en ontvangers een langdurige samenwerking met BCTN aangaan. Van de ene kant zorgen wij ervoor, dat wij onze logistieke keten verder verduurzamen, waardoor wij straks in staat zijn emissieloos te varen en van de andere kant bouwen wij een schip dat geschikt is voor het traject Den Bosch-Rotterdam.”
“Zo’n schip ga je niet zomaar inzetten op de Rijn of de Maas. Wij vragen onze verladers: ‘Zien jullie dit zitten? Is dit wat jullie willen? Levert dit een bijdrage aan jullie ecologische doelstellingen?’ Als zij het zien zitten, gaat BCTN met hen in zee en investeren wij 7 à 8 miljoen euro voor de bouw van twee hybride containerschepen. Als ze in de vaart zijn, betrekken we de schippers er ook bij, want het is onze bedoeling dat zij de schepen gaan overnemen. Wij gaan verder met het verduurzamen van onze vloot.”
Green Capital
Met de verduurzaming van zijn netwerk, kan het bedrijf zich volgens Mijland onderscheiden. Verladers willen dat; ze zijn zelf druk bezig met het verduurzamen van hun productieprocessen. De laatste schakel, het transport naar hun klanten, moet vaak nog aangepast worden.
De overslagterminal in Den Bosch staat als eerste genomineerd om volledig emissieloos te werken. Mijland: “We hebben daar al een aantal dingen in gang gezet. Door de walstroom kunnen de containerschepen hun motor uitzetten en gebruik kunnen maken van de elektriciteit. Verder komt overal zuinige led-verlichting en we plaatsen ook zonnepanelen. Als op de terminal reach stackers vervangen moeten worden, gaan we over op meer duurzame apparaten. Mijn voorkeur gaat naar apparaten die op batterijen werken. Het voordeel hiervan is dat je op basis van windenergie doorlopend power packs kunt opladen en eenvoudig kunt wisselen.”
“De overslagterminal in het logistieke netwerk Den Bosch moet zoveel mogelijk in zijn eigen elektriciteitsbehoefte kunnen voorzien. Ook kranen en voertuigen moeten in de toekomst elektrisch draaien. Voor Den Bosch is dit plan in uitvoering. Voor de terminal in Nijmegen liggen de plannen klaar om volgend jaar uitgevoerd te worden. Nijmegen is in 2018 Green Capital van Europa, wat voor BCTN een uitgelezen moment is om ons te profileren als duurzame onderneming.”
Lege containers
“Wat we van Den Bosch leren, willen we ook toepassen op de terminal in Nijmegen. We kiezen voor de meest duurzame variant.”
In 2019 gaat de bouw van het eerste containerschip voor de route Nijmegen van start. “Hier in Nijmegen zijn dat standaard 110 meter lange schepen. Met een grotere capaciteit en een ander vermogen.”
Met vijf containerterminals in Nederland en twee in België (plus een derde in aanbouw) bedient BCTN verschillende verzorgingsgebieden met een directe verbinding met de zeehavens Rotterdam en Antwerpen. Mijland: “Ons motto luidt niet voor niets ‘Connecting the flows’. Met onze terminals zijn wij in staat in- en exportstromen te koppelen.”
‘Wij werken goed samen met verladers, ontvangers, expediteurs en rederijen. We gaan niet onnodig lang lege containers heen en weer naar Rotterdam slepen. We koppelen die container aan het dichtstbijzijnde punt waar export zit. Op deze manier kunnen wij op de meest economische manier lege containers positioneren.”
Bakkenplan
Met containerschepen die voor lange tijd gecharterd zijn, onderhoudt BCTN shuttlediensten die meerdere keren per dag de terminals in Roermond, Venray, Nijmegen, Den Bosch en Alblasserdam verbinden met de haven van Rotterdam. Hetzelfde geldt voor de langs het Albertkanaal gelegen terminals van Geel, Meerhout en over enige tijd Beringen, die verbonden zijn met Antwerpen.
“Op het Albertkanaal werkt BCTN op basis van het bakkenplan”, vertelt Mijland. “Dat is flexibeler. Wat we doen is meer terminalspecifiek varen. Dat kunnen we doen door met bakken te varen. We combineren op het kanaal in België de drie terminals met dit plan. Met deze werkwijze zijn we in staat veel sneller te wisselen.”
“Voor de komende jaren zie ik het vervoer van containers over water alleen maar groeien. Er worden veel meer ladingsoorten in containers gestopt. Maatschappelijke druk zorgt ervoor dat het transport sneller verduurzaamt. De vermindering van de milieuoverlast kan gebeuren door het afleiden van de groei van het containervervoer van de weg naar het water.”
tekst: Noud van der Zee
