De onderhandelingen over vergroening van de binnenvaart gaan de verkeerde richting uit en dreigen averechts uit te vallen. Dat schrijft de ASV aan minister Cora van Nieuwenhuizen. In een op 28 december verzonden brief uit de binnenvaartorganisatie haar zorgen over de werkwijze van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in het overleg over de dit jaar te sluiten Green Deal Binnenvaart. Daarin wordt geregeld hoe de bedrijfstak de komende jaren gaat vergroenen.
De directe aanleiding voor de brief is de door het ministerie opgestelde position paper. Daarin staat de visie van het ministerie op de vergroening van de binnenvaart. Als de binnenvaart op die manier in 2050 emissievrij en klimaatneutraal moet worden, pakt het verkeerd uit volgens de ASV.
De vereniging voorziet dat dan “een geïndustrialiseerde vloot van grote eenheden op enkele grote vaarwegen” overblijft. Gevolg daarvan is “een grote toename van het landverkeer wegens het in onbruik raken van ¾ van het huidige vaarwegennet, mét onze collega’s, die met de teloorgang van hun bedrijven de rekening betalen voor een klimaat, waar ze veel voor hadden kunnen betekenen”.
Kleine schepen
De ASV ziet niets terug van haar commentaar en eerder bij het overleg ingediende voorstellen. De organisatie hamert op “het voortbestaan van de kleinere binnenvaartvloot” (schepen tot 1.500 ton), op basis van al eerder in de Tweede Kamer aangenomen moties of vergelijkbaar beleid.
De wens van scheepseigenaren – degenen die het uiteindelijk aangaat – telt nu volgens de ASV onvoldoende mee. Zo zou de meeste winst te behalen zijn door te voorkomen dat “het overgrote deel van de kleinere binnenvaart” verdwijnt als gevolg van het toepassen van ingrijpende en onnodige technische regelgeving. “Een eenvoudig te realiseren uitdaging is, de bestaande vloot in ere te houden, zodat deze optimaal ingezet kan blijven worden middels een rendabele bedrijfsvoering, waar vergroening betaald kan worden uit reële, daartoe geëigende transportprijzen.”
Hogere tarieven
Ook een transparantere markt, door de invoering van de al eerder bepleitte ‘Agora’ of een vergelijkbaar informatiesysteem, zou voor een verbetering zorgen. Onder meer door leegvaart terug te dringen.
Het achterliggende idee is dat die markttransparantie tot hogere tarieven leidt, waardoor schippers kunnen investeren in schone technieken. Langlopende contracten met verladers, zoals het ministerie in de position papervoorstelt, kunnen voor de nodige zekerheid zorgen, maar daar gelooft de ASV niet in: “Een groot deel van het vervoersaanbod speelt zich af op de spotmarkt en leent zich niet voor langjarige contracten. Samenwerkingsverbanden hebben de achterliggende decennia ook geen blijvende positieve invloed op vrachtprijzen kunnen uitoefenen en ook daar kampt men met overmatige leegvaart.”
Vergroeningsfonds
De ASV is geen voorstander van subsidies en fiscale regelingen, maar wil een vergroeningsfonds, dat gefinancierd zou moeten worden uit een toeslag op vervoer, te betalen door de opdrachtgever. Ook zou de Green Award-systematiek op de schop moeten. Bij de certificering worden diverse vergroeningsaanpassingen niet erkend, “er zitten zaken in die niets met vergroening te maken hebben en CCR2-motoren worden wel erkend, terwijl die meer CO2 uitstoten dan klassieke motoren”.
