Het koppelverband Eiger Nordwand van Danser Group is door Koedood in nauwe samenwerking met Wärtsilä gehermotoriseerd met Wärtsilä dual fuel-motoren. Hiertoe is er een 60 cbm grote LNG/tank van Cryonorm op ruimvak 14 geplaatst, waarmee een rondreis Antwerpen-Basel royaal kan worden gemaakt.
Over de forse investering laat Danser Group zich niet uit. Met een jaarlijks vervoer van ruim 1 miljoen TEU heeft Danser Group een voorbeeldfunctie en praat directeur Ben Maelissa liever over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Toekomst vergoedt hier de rekening!
Op 19 juni vierde Danser Group met maritiem spektakel op de Nieuwe Maas de ingebruikname van een “groene” Eiger Nordwand. Voor het feest en de speeches verzamelden de transportwereld, haven, politiek, wet- en regelgeving zich in het Hulstkampgebouw. Met name Sofie Cabanis van DG Mobiliteit en Vervoer van de Europese Commissie en Secretaris-Generaal Siebe Riedstra van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Milieu lieten zich lofwaardig uit over Danser Groups vergroeningsinitiatieven in combinatie met LNG als brandstof in de toekomst.
Een forum met Bram Kruyt, Arie Koedood en Ben Maelissa informeerde de bomvolle zaal over de ins and outs van LNG.
Argonon
Onafhankelijk van de technische staat worden voortstuwingsmotoren rond de 75.000 draaiuren door Danser Group vervangen. Bij het in 2000 door Dolderman met Caterpillars geïnstalleerde kvb Eiger Nordwand verschenen de uren dit voorjaar op de klok. Omdat “morgen” een conventionele transportwereld in “aanvaring” komt met milieu en regelgeving en daardoor innoveren niet vrijblijvend is, was vergroening bij Danser Group half 2011 reeds een thema. Collega Gerard Deen, die zijn mts Argonon met speciaal aangepaste Caterpillars voor dual fuel/LNG realiseerde, wilde zijn kennis van het technische, administratieve en wetgevingstraject graag delen met Danser Group. Ben Maelissa en walkapitein Ad Schroot benaderden met deze support Dolderman voor het project. Echter na veel gebrainstorm, onderzoek en voorbereiding van met name Fer van Rijn en Jaap Been van Dolderman konden LNG/dual fuel geschikte Caterpillars in de gevraagde termijn niet worden geleverd.
Ondanks de decennia
De kiel voor Danser Group werd eind jaren ’70 gelegd door Hein en Matty Danser. Als pionier van de Rijn-containervaart zette Danser enkele containers aan dek met bestemming Basel. De Rijn-containervaart was geboren! De stuurhut van het nieuwe ms Marla (1982) kreeg tevens de functie van een bevrachtingskantoor totdat acquisitie activiteiten een plek aan wal vereisten. Vandaag sturen Ben Maelissa en Maarten van der Valk vanuit Sliedrecht de Danser Group met diverse vestigingen en 140 medewerkers waarvan 50 aan boord op de 5 koppelverbanden die de Danser Group bezit. Gemiddeld 60 schepen varen voor de firma in regie op verschillende bestemmingen. Jaarlijks vervoert Danser Group meer dan 1 miljoen TEU!
lange vertrouwensrelatie tussen Danser en Dolderman (meer dan honderd geleverde motoren) kwam Koedood als hoofdaannemer voor de ombouw met twee 900 kW afgestelde Wärtsilä 6L20 DF tot akkoord. De beproefde techniek en snelheid waren voor Danser Group van doorslaggevend belang om voor Wärtsilä te kiezen. Scheepwerf ‘t Ambacht nam het ijzerwerk voor zijn verantwoording.
Open kaart
‘Ruim twee jaar kostte het om de vergunningen te realiseren’, vertelt Ben Maelissa. ‘Hiertoe is het traject tijdrovend. Het begint ermee dat het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Milieu formeel de aanvraag moet indienen. Ook kostte het meerdere keren overleg met de CCR in Straatsburg voordat we groen licht kregen om LNG als brandstof te mogen gebruiken. De ADN-commissie in Geneve, die slechts twee keer per jaar vergadert, speelt betreffende ADN-goederen aan boord een beslissende rol. Lloyds Register bijvoorbeeld sluit door nauwkeurigheid en veiligheid het falen van de installatie uit, zoiets vereist dubbele toepassingen. Ook de fase dat wetgeving en beleid moeten worden gemaakt, vraagt een bijdrage uit de praktijk en kost veel inspanning en tijd.’
Wanneer is er wetgeving, denkt u?
‘Waarschijnlijk eind dit jaar, zodat LNG een deel van zijn complexiteit verliest.’
Is er dan ook een mogelijkheid om te bunkeren?
‘Die zijn er al; Rotterdam, Antwerpen, Amsterdam en Mannheim hebben aangewezen bunkerplaatsen. In Europees verband wordt er hard gewerkt aan regelgeving om LNG als brandstof in de binnenvaart te implementeren.’
Wat is de verwachte terugverdientermijn?
‘Rond de zeven jaar, is de som van ons huiswerk. Voor schepen groter of kleiner, nieuwbouw of trajectverschil ligt dat weer anders. LNG is zeker op lange trajecten, zoals onze schepen tussen Antwerpen-Rotterdam en Basel varen, een schone en goedkope brandstof!’
‘Daar komt bij dat we als “grote containeroperator” aantrekkelijk willen zijn voor klanten. Onze bedrijfsstrategie is duurzaam groeien, investeren in vergroening van de schepen evenals logistieke vernieuwing. Voor geïnteresseerde collega’s spelen we betreffende het traject van ombouw en bevindingen, open kaart.’
Het forum met (vlnr) Bram Kruyt, Arie Koedood en Ben Maelissa. (foto’s Johan de Witte)
‘Vernieuwing is boeiend, we proberen in energie partner te zijn met onze markt. De meest effectieve manier om de carbon footprint in evenwicht te brengen met de natuur is reductie van energie en emissie door alternatieve energiebronnen en brandstof. Liquefied Natural Gas is zo’n brandstof die uitstoot bij de bron aanpakt. Ingeval de bevindingen in praktijk straks overeenstemmen met onze verwachtingen, focussen we op LNG als brandstof voor schepen van Danser Group.’
Met dit eerste ombouwproject van een binnenvaartschip naar LNG is Danser Group voorloper in de stijgende vraag naar schoner transport in Europa. De Europese Unie co-financiert dit LNG-ombouwproject binnen haar ambitieuze plannen om de transportsector te vergroenen. Dit gebeurt middels het Trans-European Transport Network Programma, onderdeel van het project LNG Masterplan voor Rijn-Main-Donau en het INTERREG-project MariTIM-ECO² Inland Vessel.
Aan boord
De Eiger Nordwand is het eerste containerschip dat voor LNG is omgebouwd. Dual fuel-motoren van Wärtsilä hebben hun diensten met ruim 7 miljoen draaiuren in de afgelopen tien jaar bewezen.
Wärtsilä is de enige motorenfabrikant die dual fuel-motoren met inspuiting van slechts 1-5 procent gasolie fabriceert. De procenten gasolie blijven noodzakelijk voor de ontsteking in de cilinder en koppelcurve te behouden. Een arbeidsslag met puur LNG werkt niet, omdat LNG zich laat comprimeren zonder daar bij te ontsteken.
De motoren kunnen óók volledig op gasolie draaien, volgens info aan de koffietafel bij Koedood, voordat Ad Schroot eraan komt en vertelt: ‘De voor de aanvraag noodzakelijke zogeheten risicoanalyse is opgesteld door Lloyds Register. Gedurende het traject zijn alle stappen zoals berekeningen, wettelijke voorschriften, kritische vragen enzovoort met het klassebureau doorgenomen. De casco’s zijn destijds in Belgrado onder Lloyds gebouwd en nu opnieuw onder klasse gebracht. Gerard Deen stelde zich loyaal op en zei: “Als je iets wilt weten kom maar kijken.” Deen heeft zich voor de LNG wet- en regelgeving bijzonder ingespannen. En last but not least leverde mevrouw Danser, die in ieder technisch detail is geïnformeerd, om de dag met raad en daad haar bijdrage aan dit project, wat haar overigens bovenmatig interesseert. Waarmee ik wil aangeven dat wij als Danser Group “het vuur uit ons sloffen hebben gelopen”, maar zeker van Koedood, Scheepswerf Ambacht, Rommerts en vele andere onmisbare medewerking hebben gehad.’
Kapitein Rudi Bühler en collega’s zijn gevraagd om dit schip te bemannen. Al weken zijn ze aan boord om het hele proces mee te krijgen. De gehele crew is naar cursus geweest bij Transafe. Met name het bunkergereedmaken van de LNG-tank met -190 graden stikstof is een specifiek proces alvorens deze gevuld kan worden met minus 162 celcius LNG.
De zogeheten cold-box hangt als meet- en regelkamer onder de dubbele RVS tank met vele afsluiters en leidingen, waarmee de druk tijdens het bunkeren geregeld kan worden. Zowel aan bakboord als stuurboord is er een RVS-laadstation. De containerdummy’s tegen het ruimschot zijn gedeeltelijk verwijderd en aangepast om de 60 cbm grote LNG- brandstoftank dwarsscheeps te dragen.
Accent op veiligheid
De stalen constructie waarin deze is gebed, draagt acht TEU, zodat er door de tank maar zes TEU verloren gingen. De constructie is van staal 52 en beschermt de LNG-tank voor een eventueel vallende container. Een bijzonderheid is dat er uitsluitend gecertificeerde lassers aan mochten werken!
Over elke uitvoering is hier met accent op veiligheid verregaand gebrainstormd. Bijvoorbeeld de tank is stabiel gemonteerd, niettemin hebben de vier dragers bij grote temperatuursverschillen speling in hun fundatie. De tank is tussen de wanden luchtledig en voorzien van speciale isolatie om de -162 graden (waarin LNG 600 maal minder volume heeft dan in gasvorm) zo lang mogelijk vast te houden.
Vanzelfsprekend is er een sprinklerinstallatie. Onder de tank bevindt zich een verdamper (warmtewisselaar) die op koelwater van de motoren het LNG opwarmt naar gasvorm. Het gas vloeit door een enkelwandige leiding naar een zogeheten explosievrije GVU-box, waarna door dubbele (made by Scheepswerf Kooiman) leidingen naar het eveneens dubbelleiding uitgevoerde Wärtsilä-brandstofsysteem. Veiligheid voor alles!
De motoren en koppelingen zijn onder supervisie van Wärtsilä door Koedood ingebouwd. Koedood verlengde hiervoor de fundatie. Dolderman plaatste een 120 en 60 kVA generator en installeerde apparatuur om beide sets volledig parallel te schakelen. EMS breidde het bestaande elektrische systeem uit inclusief consoles en overdruk in de stuurhut et cetera.
Twee grote luchtketels zijn in de machinekamer geïnstalleerd om de Wärtsilä’s te starten. Uitlaatleidingen en speciaal ovale dempers zijn fors te noemen. Compressors blazen bij het stilzetten van de motoren de uitlaatleidingen gasvrij. Als extra maakt een ventielklep het uitlaatsysteem explosievrij!
De capaciteit van luchtverversing en kanalen is vergroot. Kleine suppletietanks hier en daar, manifolds tegen een voor warmte geïsoleerd machinekamerschot. Zelfs de beunkoelers zijn vernieuwd/vergroot, en in het vooruit naar 2020 wetgeving zijn de hydrauliekleidingen van het Van der Velden roersysteem verdubbeld. ‘Deze machinekamer verdient glazen vloerplaten, waardoor het zicht op een kunstwerk van leidingen, afsluiters en kabels niet ontnomen wordt’, is een practical joke van Matty Danser.
(Johan de Witte)
