De Staande Mast Route is rond Amsterdam een zorgenkindje. Stremmingen van meerdere bruggen veroorzaken grote problemen – ook voor binnenschepen en speciale transporten. Het komende half jaar ligt de route circa drie maanden helemaal dicht.
De planning van en informatie over stremmingen zijn slecht geregeld door de overheid. De betrouwbaarheid voor de binnenvaart komt in het geding door achterstallig onderhoud en defecte kunstwerken. Het verladend bedrijfsleven overweegt daardoor steeds vaker wegtransport, wat meer milieubelastend is.
Fouten van aannemers
Andries de Weerd, regiocoördinator IJsselmeer en Noord-Holland bij Koninklijke Binnenvaart Nederland, heeft er een ingewikkelde puzzel aan voor de binnenvaart. Een reden dat het nu spaak loopt, komt ook door fouten van aannemers bij bruggen. Dat is in Ouderkerk het geval, dat geldt voor de Schipholbrug en gedeeltelijk ook bij de Cruquiusbrug.
“Daarom mijn vraag: zijn wij nog wel het land van bruggenbouwers? De Schipholbrug is langdurig stuk en de Schinkelbruggen in de A10 draaien ook niet meer”, stelt De Weerd. “Speciaal transport kan dus niet over die route en de Willemsbrug ligt ook nog een maand dicht voor de scheepvaart.”
De oostelijke route rond Amsterdam is een jaar gestremd. Nu moet als het scheepvaartverkeer via de westroute, maar de reparatie van de spoorbrug op het Spaarne duurt tot 23 oktober. Daarna gaat op 25 november de Cruquiusbrug dicht en dat duurt tot en met maart.
Via de derde route moet de scheepvaart dan varen, maar wie hoger is dan 6,35 meter ten opzichte van NAP heeft een probleem: dat kan niet, en de Nieuwe Meersluis gaat ook dicht.
Langdurig gestremd
De Nieuwe Meersluis gaat op 10 januari ook 53 dagen dicht, en dat is ad hoc aangekondigd. De westelijke route is gewoon dicht en de Amstel is geen alternatief voor de meeste beroepsschepen.
Het is in deze tijd onverstandig om speciale transporten te plannen. De provincie Noord-Holland had daar ook niet op gerekend. Bestemmingen als Lisse, Haarlem Ouderkerk, Aalsmeer en in Zuid-Holland, zijn via drie routes niet bereikbaar. Het Amsterdam-Rijnkanaal is de enige optie, een lange omweg.
“De Schinkelbruggen in de A10 kunnen door een technische storing niet open”, meldt Waternet op de site. Houd rekening met een doorvaarthoogte van 6,35 meter ten opzichte van NAP. “Er is op dit moment geen omvaarroute beschikbaar voor hoge schepen. Het is nog niet bekend wanneer het probleem is opgelost.”
Geen plezierig nieuws
Ook de Ouderkerkroute ligt eruit: van 1 september tot eind maart worden herstelwerkzaamheden uitgevoerd bij de Brug Ouderkerk. Daarmee blokkeert de brug deze Staande Mast Route.
J. van Vliet uit Amsterdam heeft een zandtransport vanuit het Markermeer naar Lisse van 40.000 kubieke meter en dat moet nu al een maand wachten. Over de weg is het nog altijd te duur.
De scheepvaart komt hierdoor negatief en onbetrouwbaar over bij klanten, terwijl de schippers er niets aan kunnen doen. Inmiddels hebben veel bedrijven de provincie benaderd over de problemen, net als de KBN.
“De volgende keer mijden opdrachtgevers de schippers,” stelt De Weerd. “Want op het laatste moment onverwacht een meerprijs voor ver omvaren krijgen, of helemaal niet kunnen leveren, is geen plezierig nieuws. Amsterdam heeft de renovatie van de Nieuwe Meersluis bovendien niet op tijd en volgens de regels aangekondigd.”
Voor scheepseigenaren is het een kwestie van alle stremmingen goed uitpluizen, een alternatieve route plannen – indien die er is – met veel extra kilometers, en dan maar hopen dat er elders niet plots iets stukgaat. Het is zo complex dat er soms helemaal geen manier meer is.
RegioRegie
Provincie Noord-Holland is zich bewust van het grote probleem. “Er zijn, naast het Amsterdam-Rijnkanaal, drie routes voor binnenvaart van Zuid-Holland naar Amsterdam”, zegt de woordvoerder. “Deze routes dienen voor elkaar als omvaarroute wanneer er aan een brug gewerkt wordt of wanneer er een storing is.” Nu blijkt echter dat de drie routes regelmatig tegelijk stilliggen.
“Alle werkzaamheden aan vaarwegen worden door de verschillende overheden onderling afgestemd in de zogenoemde RegioRegie”, stelt de woordvoerder. “Hierin zitten alle weg- en vaarwegbeheerders van Noord-Holland.” Daar wordt de planning besproken en afgestemd met objectbeheerders en vertegenwoordigers van de scheepvaart.
Op dit moment zijn er dus twee onvoorziene problemen. De Willemsbrug over de Kostverlorenvaart in Amsterdam is defect en recent werd bekend dat de Nieuwe Meersluis van januari tot en met half maart moet worden aangepakt.
“Helaas blijkt uitstel van werkzaamheden niet mogelijk en ziet het er nu naar uit dat de vaarweg in de winter voor 53 dagen niet beschikbaar is”, aldus de woordvoerder van de provincie. “De gemeente Amsterdam geeft aan dat de Nieuwe Meersluis is gekoppeld aan het project Zuidasdok en daarom niet kan worden uitgesteld.”
De provincie is volgens de woordvoerder nog altijd met Amsterdam en Rijkswaterstaat in gesprek over mogelijke slimme oplossingen of manieren om de hinder zoveel mogelijk te beperken. “Hier kunnen we helaas niet op vooruitlopen.”
Schippers en bedrijven kunnen onder voorwaarden een schadeclaim indienen.
Door Evert Bruinekool