Verstandsverbijstering [Steken onder water]

Iedereen papegaait iedereen na. We moeten er klaar voor zijn als straks de crisis voorbij is en alles weer terugkeert naar het oude niveau. Wacht maar tot Rotterdam straks de Maasvlakte 2 klaar heeft.
Ja, wat dan? Dan ligt er een stuk land met kranen erop, met moderne faciliteiten. Gaat dan de wereldeconomie weer draaien? Is die economie ingestort omdat er gebrek was aan stukken land met kranen erop? Volgens mij is er wereldwijd iets geknakt in het onderlinge vertrouwen tussen banken. Logisch, want de meeste topbestuurders sprokkelden privé geld bijeen op een niveau waarop geen mens meer te vertrouwen is. Nodigen we straks de banken van de hele wereld uit op Maasvlakte 2 om te laten zien hoe mooi we dat hebben aangelegd en dan zijn ze door al die mechanische, elektronische en overweldigende technieken zo in vervoering dat ze elkaar weer gaan vertrouwen. Ik vrees dat de enige banken op de Maasvlakte 2 die langs de toeristische fietsroute daar zullen zijn. Maar de aanleg van de Maasvlakte 2 gaat gewoon door. Dan moet er toch wel meer lading komen. Wat moet het Havenbedrijf anders doen? Stoppen met de aanleg? Dat zou wat wezen, na twintig jaar bakkeleien en rommelen met cijfermateriaal. Zouden er echt mensen zijn die denken dat het Havenbedrijf weet wanneer de crisis is afgelopen? De enige reële uitleg zou kunnen zijn dat de Rotterdamse haven vanaf 2013 aantrekkelijker is dan andere havens en dat het Rotterdamse aandeel in de goederenstromen zal vergroten. Nou en, zal de doorgewinterde binnenvaartondernemer zeggen, anders vaar ik toch naar Antwerpen.
De benadering van de crisis als een tijdelijke wereldwijde vlaag van verstandsverbijstering die wel weer overwaait, klopt natuurlijk niet. De cijfers van een jaar geleden zijn niet de bouwstenen voor de toekomstige situatie. Hoe hevig de veranderingen en schommelingen ook zijn, de ene toestand volgt altijd op de voorgaande, er wordt nooit een ontwikkeling overgeslagen. Je hoort mensen vaak zeggen dat de geschiedenis zich herhaalt. Maar de enige waarheid die daarin schuilt, is dat ze dat al vaker hebben gezegd.
Misschien is de huidige situatie wel veel meer in evenwicht dan die van een jaar of twee geleden. Misschien was juist toen wel sprake van een verstandsverbijstering, zo inhalig en gulzig als we waren met zo snel mogelijk zo veel mogelijk scoren. Soms moet je een stap terug doen om daarna in een andere richting of een ander tempo door te kunnen lopen. Wat ik mis bij het crisisberaad is die andere richting. Wie neemt het roer?