“Het is tijd voor een apart maatwerk vaarbewijs voor veerpontschippers.” Dat stelt Menno Schoonderbeek, directeur van GVB Veren. Dat ontlast de vraag naar schippers voor de beroepsvaart én pontschippers kunnen doelgerichter en sneller hun vak leren.
Voor zijn werk heeft een veerpontschipper veel kennis die in de opleiding voor een groot vaarbewijs aan bod komt, niet nodig. Hoe kruis ik een drukke vaarweg veilig met personen aan boord?, is een belangrijker vraag dan hoe vaar ik met lading naar Bazel? Kijk in de zomer eens op het IJ in Amsterdam of tijdens Sail. Het vakmanschap om overal veilig tussendoor te laveren, en zacht aan te landen in een beperkte ruimte is groot bij de pontschippers. Maar hoeveel pontschippers varen een traject langer dan enkele honderden meters?
“In 24 maanden leer je vliegen op een Boeing, maar een EU-kwalificatiecertificaat schipper duurt drie jaar”, zegt Schoonderbeek. “Dat is te gek voor woorden. In een jaar kan een gerichte opleiding worden gegeven en afgerond. Het ligt al op de plank, ontwikkeld in samenwerking met maritieme docenten. De toestemming van de overheid ontbreekt nog.” GVB maakt zich hard voor een goede en gerichte opleiding voor veerpontschippers.
Nieuw certificaat
Ze willen daar als grootste veerbedrijf van Nederland graag in faciliteren naar andere veerpontbedrijven. Ook in de huidige situatie hebben schippers met een groot vaarbewijs enkele dagen opleiding nodig om op een veerpont te kunnen varen. “Zoals gezegd: het is een vak apart. Laten we dat dan ook als zodanig benaderen”, aldus Schoonderbeek.
In de Amsterdamse regio zijn nu twintig ponten actief en 120 schippers. “Door de uitbreiding van Amsterdam-Noord verwachten we door te groeien naar dertig schepen met circa 160 schippers.” stelt Schoonderbeek.
Examen doen op een binnenvaartsimulator is niet toegesneden op het vak van pontschipper. GVB heeft gesprekken gevoerd met Han van Roozendaal. Die is al jaren actief als docent in de maritieme wereld, was tot 2014 Onderwijscoördinator Binnenvaart en deed onderzoek naar een gerichte opleiding. Samen met collega-docent Martin Vooges ontwikkelde hij de Maatwerkvaaropleiding voor Veerpontschippers.
“Het is beter om het certificaat een andere naam te geven, één die in de Europese regelgeving niet voorkomt, en dat via Nederlandse wetgeving te accrediteren”, stelt Van Roozendaal. “En dit vervolgens te melden bij de EU.”
De EU verwijst de vragen van GVB over de opleiding volgens hem ook terug naar de nationale overheid. Het verenpatent in Duitsland is ook zo geregeld. “De Nederlandse overheid begint steeds meer het onderscheid in te zien en gevoel te krijgen bij ons voorstel, dat samen met Van Roozendaal is gemaakt”, vertelt Schoonderbeek.
Achterlopen
“In het buitenland zijn al aparte vaarbewijzen voor pontschippers,” zegt Schoonderbeek. “In Nederland lopen we serieus achter. Gelukkig groeit nu het besef dat het anders kan.”
“Er is een schipperstekort. Een gerichte opleiding voor pontschipper is een win-win voor alle partijen”, denkt de GVB-directeur. “Omdat we daarna niet meer hoeven te vissen in de beperkte poel van binnenschippers met EU-kwalificatiecertificaat schipper. We moeten hier dus echt samen mee aan de slag.”