Met de oprichting van meerdere pools van grote schepen krijgt de binnenvaart meer grip op de ladingcapaciteit. Dat is een van de onderdelen van een 4-puntenplan dat het Droge Lading Comité (DLC) zaterdag 14 september in Evenementenhal Gorinchem presenteerde om uit de crisis te komen. Ook het uit de markt nemen van circa 300.000 ton laadvermogen maakt van dat plan deel uit. Als de komende week voldoende scheepseigenaren hun steun geven aan het plan zal het DLC deze maatregelen verder onderzoeken en voorbereiden. Ze kunnen zich – voorlopig nog vrijblijvend – aanmelden via de website van BLN.
Meer marktmacht door vorming binnenvaartpools
De overcapaciteit in scheepsruimte zit vrijwel geheel in de grote schepen. Daarom zoekt het DLC ook daar naar de oplossing en waren primair eigenaren van drogeladingschepen van 110 meter en groter voor het congres uitgenodigd. Ruim 300 mensen waren naar Gorinchem gekomen. Ongeveer de helft van hen waren eigenaren van grote schepen en koppelverbanden; de andere helft bestond uit bestuurders, makelaars, bevrachters, vertegenwoordigers van banken en andere betrokkenen.
Duidelijk signaal
Er heerste een positieve sfeer. Duidelijk was dat iedereen het erover eens is dat er heel snel iets moet gebeuren om een koude sanering te voorkomen. Eveneens helder was dat men beseft dat de scheepseigenaren zelf met de oplossing moeten komen – van Den Haag, Brussel, de banken of uit andere hoek is geen redding te verwachten.
Ook de aanwezige politici waren positief. Rechts Albert de Vries, naast hem Peter van Dalen. Links Edwin van Hassel.
Maar, zo kwam ook naar voren: als de bedrijfstak zelf met een goed plan komt, is de kans groot dat zowel de overheid als de banken daar achter gaan staan. Zowel de aanwezige vertegenwoordigers van de belangrijkste banken (Rabobank, ABN AMRO en ING) als politici (PvdA-Tweede Kamerlid Albert de Vries en CU-Europarlementariër Peter van Dalen) gaven een duidelijk signaal.
Overcapaciteit
“De schouders eronder”, verwoordde Leo Nouwen bij de start van het congres. De voorzitter was met de Eensgezinde Grote Rijnvloot aanstichter tot de oprichting van het DLC, dat net als het transitiecomité door Arie Kraaijeveld wordt voorgezeten. Nu BLN is opgericht en onder Piet IJssels verder gaat bouwen aan de branchevertegenwoordiging, kan Kraaijeveld meer tijd vrijmaken voor de crisisaanpak onder de vlag van het DLC.
Het comité heeft een marktanalyse laten maken door de Universiteit Antwerpen. Wetenschapper Edwin van Hassel presenteerde zaterdag de uitkomsten. Dat waren zaken die iedereen al wel wist: dat de overcapaciteit in de grote schepen zit, die de laatste vijf jaar in de vaart zijn gekomen; dat het ladingvolume in die periode juist is afgenomen; dat de waterstanden de diepgang beïnvloeden en daardoor ook de (over)capaciteit; dat de branche versnipperd is en binnenvaartondernemers geen inzicht hebben in en geen invloed hebben op de markt. Het was echter goed dat die feiten op een rijtje waren gezet en begrijpelijk uitgelegd door Van Hassel.
Tijdens de lunch gingen de aanwezigen met lekaar in discussie over vijf stellingen.
4-puntenplan
Hij legde vervolgens een “contour” voor van een plan om de crisissituatie aan te pakken. “Een voorzet”, noemde hij het zelf. De kern bestaat uit vier punten:
1) voorkom dat nieuwe, nog niet afgebouwde casco’s alsnog op de markt komen
2) zorg voor een afvoerregeling (sloop, opleggen of anderszins) voor 300.000 ton laadvermogen van schepen groter dan 110 meter
3) bouw of schaf de Borgstellingsregeling MKB-krediet af
4) ga samenwerken in binnenvaartpools
Edwin van Hassel presenteerde zijn analyse en voorstel. (foto’s Tekst & Toebehoren)
De drogeladingpools kunnen naar voorbeeld van de bulkpools in de zeevaart worden gevormd. Net als in de containervaart op zee kunnen ze de capaciteit zelf enigszins reguleren door de vaarsnelheid aan te passen aan de hoeveelheid lading (vraag) en de waterstand/diepgang (aanbod) en zodoende kosten te besparen op het brandstofverbruik.
Van Hassel pleitte niet voor één grote pool, maar voor meerdere. Specialisatie naar ladingsoort en/of vaargebied ligt dan voor de hand. Het voorkomt ook dat pools te groot worden (groter dan 500.000 ton) wat tot ingrijpen van de Autoriteit Consument & Markt zou leiden.
In eigen hand
Samenwerken in een pool betekent dat binnenvaartondernemers een deel van hun zelfstandigheid en vrijheid zullen moeten opgeven en overdragen aan het management van de pool. “Maar u bepaalt zelf dat management”, verzachtte Van Hassel. Scheepsmakelaar Frank Galle verwoordde het zo: “Draag een deel van uw bevoegdheden over aan het collectief en ga bij meerderheid van stemmen beslissen en niet meer alleen.”
PvdA’ er Albert de Vries ziet die vorm van samenwerking wel zitten: zo nemen de binnenvaartondernemers hun toekomst in eigen hand. “Wacht niet af tot andere partijen over uw bedrijf beslissen.”
Dagvoorzitter Roland Kortenhorst (BBU en BLN) liet het aan het eind van de dag niet op een stemming aankomen. Via de website van BLN kunnen eigenaren de komende dagen hun steun te kennen geven aan het 4-puntenplan. Als ze willen dat Arie Kraaijeveld met het DLC onderzoekt wat de haalbaarheid van het plan is en de onderdelen verder uitwerkt, moeten ze “de groene button op de site aanklikken”. Daarmee verplichten ze zich nog tot niets.
Kraaijeveld rekent desgevraagd op minstens honderd aanmeldingen binnen een week. Dat is dan voor hem voldoende om aan de slag te gaan.
Lees meer over de bijeenkomst en de plannen in De Binnenvaartkrant van 24 september 2013.
