Vijftig jaar geleden kwam voor Nederland op 7 juli om 16:22 uur in het Olympiastadion in München een einde aan de Wiedergutmachung met de Schwalbe van Bernd Hölzenbein. Vorige week overleed hij. Toch zullen we zelfs als Oranje deze zomer Europees kampioen wordt (ik moest er zelf ook om lachen) geen streep kunnen zetten onder de eeuwige smet op de overigens succesvolle relatie tussen Nederland en Duitsland. Je kunt namelijk het verleden niet veranderen. Ook in de toekomst niet. Geen land heeft met die onmogelijkheid meer te kampen dan onze Oosterburen.
Toch hebben ze het daar ook anno 2024 niet afgeleerd om historische vergissingen te maken. Hier wilde ik beginnen over het Duitse vaarwegenbeleid, maar nou maak ik zelf een historische vergissing. Ik dacht een bruggetje te hebben naar het plaatje van Keizer Willem II van het Duitse Rijk, waarmee het nieuwe rapport over autonoom varen opent. Vond het ook wel gek om de man die verantwoordelijk was voor de Eerste Wereldoorlog te linken aan autonoom varen op de Rijn.
Het plaatje is echter niet Willem, het verbeeldt Tobias Asser, naamgever van het Asser Instituut dat tekent voor het rapport. Tja, net zo’n snor. Asser ontving wegens zijn bijdrage aan het internationaal recht in 1911 de Nobelprijs voor de Vrede. Het rapport gaat over kunstmatig intelligente schepen die op de Rijn elkaar vreedzaam en zwijgend passeren. Geen mens kijkt er meer naar om.
Gaat dat echt gebeuren? Het rapport sorteert wel heel nadrukkelijk voor op regelgeving voor als de schipper compleet ontbreekt. Ook de stuurlui die van de wal het schip op afstand besturen, gaan verdwijnen. Zo ver is het nog niet, maar de mogelijkheid wordt wel heel serieus genomen. Gelukkig zie ik nu lezers hoofdschuddend mompelen ‘Echt nie…’
Dus we kunnen er rustig vanuit gaan dat het over een paar jaar heel gewoon is. Het frappante is dat het rapport van het Asser Instituut dat minister Harbers vorige week aan de Tweede Kamer stuurde, veel verder gaat dan wat de Vlamingen nu doen. Woordelijk staat in het rapport: “[De schipper] Zijn aanwezigheid aan boord was vanzelfsprekend in de tijd dat autonoom varen niet bestond.” Mark Harbers krijgt daarmee een beetje het air van voorloper, wat Nederland op het gebied van autonome schepen voorlopig niet is.
Wel grappig dat volgens ‘Asser’ de reglementen van de CCR eigenlijk een beetje rammelen. Zo wordt alle wetgeving straks opgeschud voor en door de algoritmen. Ik weet niet of onze Oosterburen erg gediend zijn van deze kritische noot van het Nederlandse instituut. Ach, ze hebben vast nog wel iets goed te maken.
