‘Verberk’ barstte van de paradoxen, maar iedereen neemt dat rapport serieus. Verberk vond dat samenwerkingsverbanden moesten worden opgericht. Net op dat moment werden samenwerkingsverbanden gestart. Geen toeval, elke zoektocht naar een oplossing voor problemen in deze markt leiden als in een trechter naar samenwerken.
Binnenkort gaat de NMa de oprichter van deze verbanden door de mangel halen alsof hij iemand heeft ontvoerd. Net als bij het Crisisberaad twee jaar geleden wordt elke poging om de positie van de schipper te versterken volledig onschadelijk gemaakt. Zonder dat iemand er iets van zegt, mag de NMa een hele sector die volledig op z’n gat ligt, een half jaar opzettelijk aan het lijntje houden.
Een door de overheid gefinancierde commissie deed een kostbaar onderzoek naar een methode om de sector er bovenop te helpen en de NMa wist op voorhand dat het geen schijn van kans zou hebben. Dat mag allemaal. Het parlement staat fronsend te kijken hoe de vloer wordt aangeveegd met door het ministerie gefinancierde rapporten.
Hoe kan een overheidsorganisatie zo machtig worden dat het landsbestuur er niets meer over te zeggen heeft?
De basis ligt volgens velen bij de Europese liberalisatiepolitiek van de jaren ‘90. Ga even met me mee naar de oorsprong van het woord ‘liberaal’, naar het Latijn, waar het woord ‘liber’ staat voor vrij, onbelemmerd. Voor ons is het ‘ruimdenkend’ en dat komt uit een tijd waarin de politiek zich langzaam los durfde te maken van het strakke keurslijf van de kerk.
Helaas, het liberalisme is eerst opgerekt naar een synoniem voor de vrije markt. Dat was al volkomen onterecht; liberalen mogen best sympathiek staan tegenover de vrije markt, maar volgens hun aard moeten ze elke vorm van dwang argwanen. Ondanks dat werd vervolgens datzelfde vrije markt-denken verheven tot een dogma van een omvang waar een kerk – zelfs de ‘linkse’ – voor zou terugschrikken. De vrije markt werd heilig verklaard, voor het openbaar vervoer, voor die arme postbestellers, voor de zorg en als één van de eerste moest de vervoersmarkt eraan (of -in) geloven.
Het vrolijke en veelbelovend klinkende politieke begrip voor ruimdenkendheid werd verwrongen tot een knellende dwangbuis en we staan er allemaal fronsend bij te kijken en mogen niets doen. Als dat geen verrassende paradox is.
