Bij het vieren van de last komt energie vrij. Maja wil die opslaan en gebruiken voor de drijvende kranen zelf. Hier wordt bij Amfert het binnenschip Oriana met zout geladen vanuit een zeeschip (foto E.J. Bruinekool Fotografie)
Uit twaalf inzendingen heeft een adviescommissie van Haven Amsterdam zes havenbedrijven geselecteerd die in aanmerking komen voor een subsidie van het Duurzaamheid- en Innovatiefonds DIHA. Het zijn Maja Stuwadoors, Cargill, Greenmills, Handelsveem Cacao Amsterdam, Vopak en Mondo Minerals.
Zoals verwoord in de Havenvisie Slimme Haven wordt ieder project beoordeeld op duurzaamheid, innovatie en economische ontwikkelingsperspectief. Tot de gelukkigen die in aanmerking komen voor deze subsidie zijn Arie en Marco Holleman van Maja Stuwadoors aan de Moezelhavenweg in Amsterdam. De broers hebben in 2000 de vestiging van de oorspronkelijk Rotterdamse firma overgenomen. Aanvankelijk zaten ze op het Noorderhoofd aan de Coenhaven, maar sinds twee jaar zetelt het bedrijf aan de kade van de Hornhaven.
Door zijn drijvende kranen heeft de naam Maja een bekende klank bij zowel de kust- als de binnenvaart. Het bedrijf heeft zeven drijvende kranen die overal waar nodig kunnen worden ingezet, en noemt zich dan ook ‘The Floating Stevedore’.
Energie terugwinnen
De kranen zijn efficiënt en getuigen van technisch vernuft. Maar het was de broers een doorn in het oog dat bij elke beweging van de drijvende kranen (met name het vieren van de last) energie verloren ging. Kon de vrijkomende energie niet worden opgeslagen?
Ongeveer vier jaar geleden speelde Arie Holleman met de gedachte om het systeem van een vliegwielaandrijving, waarbij de vrijgekomen energie weer benut wordt, toe te passen op zijn kranen. Bij voertuigen werd dat principe al redelijk succesvol toegepast. Maar de proef mislukte: het wiel was te licht en de zaak ontplofte. Het plan verdween even in de ijskast.
Met hulp van elektrisch-technische bedrijven werd een vliegwiel van onverwoestbaar staal gefabriceerd. Daarnaast nam de suggestie om energie voor hergebruik op te slaan in lithiumbatterijen steeds vastere vormen aan. Het idee sprak zelfs een paar whizzkids van de Delftse TU aan, die het vliegwiel en de batterijen wilden testen. Vooral door het continu opslaan en teruggeven van de energie worden zware eisen gesteld. Zou het allemaal lukken, dan wordt 50 procent energie bespaard en 30 tot 40 procent brandstof.
Dat is voldoende reden voor de adviescommissie om Maja Stuwadoors de DIHA-subsidie toe te kennen, zodat een duurtest met lithiumbatterijen en/of een vliegwiel mogelijk is. In mei wordt met het vliegwiel proefgedraaid. In de zomer gaat het batterijproject van start.
Biomassa
Naast Maja Stuwadoors zijn er nog vijf bedrijven waar de vlag in top werd gehesen. Cargill is druk in de weer om een technologie te realiseren voor schone verbranding van biomassa. In Cargills sojafabriek staat nu een proefinstallatie, die ruim 13 ton biomassa kan omzetten in 67 ton stoom. Met de DIHA-subsidie krijgt het bedrijf de mogelijkheid om aan te tonen dat verbranding van 100 procent biomassa reëel is.
Met de toepasselijke naam Greenmills heeft Orgaworld een systeem ontwikkeld om organische stoffen, zoals frituurolie en GFT-afval, om te zetten in duurzame biobrandstoffen en groene stroom. Orgaworld recyclet ook nog afvalwater van Cargill Flavor Systems en BCS Amsterdam. Nu kan het bedrijf met de DIHA-subsidie een directe pijpleiding naar beide bedrijven realiseren.
Handelsveem Cacao Amsterdam gaat de overslag op eigen terrein uitvoeren en dat scheelt ongeveer 1200 vrachtwagenritten per jaar. Dankzij de DIHA-subsidie kan het bedrijf een installatie realiseren die de bonen mengt en opschoont en een silo bouwen om de treinwagons direct te vullen.
Opslagtanks
Voor de opslag van olieproducten in zogenaamde atmosferische dome tanks werkt Vopak met een intern drijvend dak. Met de DIHA-subsidie gaat Vopak een nieuwe techniek ontwikkelen, waardoor vluchtige organische stoffen die vrijkomen bij het vullen van de tanks worden verwerkt. Zodoende vermindert de uitstoot met 75 procent.
Dry Ball Mill is een innovatieve techniek die energie bespaart bij de productie van hoogwaardige talkpoeder (onmisbaar voor de papier- en plasticbranche). Met deze suggestie won Mondo Minerals de DIHA-subsidie. De nieuwe techniek verbruikt slechts een kwart van elektriciteit die de oude productietechniek nodig had.
