Elk ongeluk is een samenloop van omstandigheden. Bijvoorbeeld: de kapitein is niet plaatselijk vertrouwd met de rivier en de kunstwerken, er hangt bijzonder zware mist en er zitten ZZP’ers op de sluis.
Dan nog gaat het 999 van de 1.000 keer gewoon goed. Volgens de wet van Murphy moet het wel een keer goed fout gaan. Dat vervolgens een tanker gehavend door de aanvaring met een stuw en geladen met 2.000 ton benzeen een val van 3 meter ‘overleeft’ en de betrokkenen met de schrik of wat schrammen vrijkomen, is met recht een geluk bij een ongeluk. Dat moet je niet elke week proberen, want daar weet Murphy ook wel raad mee.
Op het moment dat zoiets gebeurt, heeft dat gevolgen voor de waterhuishouding. Die stuw zat daar niet voor niets. Je zou kunnen zeggen dat je dan het slachtoffer bent van je eigen slimheid. Wij Hollanders zijn de besten in de beheersing van het water dat ons land geheel volgens onze wens binnenstroomt en indien nodig buiten de deur wordt gehouden en meer dan de helft van het land staat vol met vernuftige vindingen om dat water te beheersen, maar over het beheer van dat geniale systeem zijn nu wat twijfels gerezen.
Rijkswaterstaat is de beheerder van de waterwerken en zorgt er dagelijks voor dat alles stroomt en vloeit zoals het hoort. Daar varen we wel bij. Die expertise is echter niet ontstaan omdat we wilden varen – wat natuurlijk wel een fantastische bijkomend voordeel is van waterwegen – maar doordat we ons moesten verweren tegen te veel water.
Kort door de bocht kun je zeggen dat er misschien daarom wel bij Rijkswaterstaat rampenplannen liggen voor hoogwater, niet voor als er plotseling een rivier of kanaalpand leegloopt.
Als onmiddellijk na dat ongeluk met man en macht naar de gevolgen voor de lagere waterstanden was gekeken en de sluis bij Heumen meteen was gesloten, was de economische, niet verhaalbare schade met name voor een aantal schippers minder geweest.
De keuze om eerst alle aandacht te geven aan het voorkomen van een veel grotere ramp met al die tonnen zeer ongezonde en licht ontvlambare benzeen ligt voor de hand. Op zo’n moment kom je handen te kort.
De zeer menselijke reactie is dan om beschuldigend naar de overheid te wijzen, die niets anders doet dan bezuinigen. Maar als er op elk moment van de dag voor elke denkbare gebeurtenis genoeg mensen paraat moeten staan, worden de vaarwegen – om maar wat te noemen – onbetaalbaar. En vergeet Murphy niet.
