Het was jammer geweest als de vergrijzing een einde had gemaakt aan de Open Scheepvaartdagen. Gelukkig heeft een nieuwe generatie het roer overgenomen. Op 9 september opent de plezierige Belgische binnenvaartbeurs weer haar deuren met dit jaar meer dan honderd stands.
V.l.n.r: Cees Rademaekers, Gerda Geuens, Joseph Romeijnders, Albert Verdoren en Maurice Peleman.
De Open Scheepvaartdagen worden georganiseerd door het Rijn- en Binnenvaartmuseum, dat de opbrengst gebruikt voor het onderhoud van haar historische schepen. Sinds het nieuwe museumdecreet in werking trad (in 1996) krijgt het museum geen subsidie meer. De verzekering en het onderhoud van de schepen, gas, licht en water kosten echter handenvol geld. De inkomsten van de Open Scheepvaartdagen zijn dan ook broodnodig.
Klein begonnen
Inmiddels is de populaire Belgische binnenvaartbeurs al aan haar 26ste editie toe. Het aantal deelnemende bedrijven is continu gegroeid. “We zijn destijds begonnen met drie standen”, herinnert Albert Verdoren zich. “Aan het Bonapartedok, waar nu de Diamond Princess ligt, stond toen nog een hangar. Daar hadden we drie tentjes tegen gezet. De éne standhouder moest dwars door de tent van de andere. Dat was lang niet ideaal. De standen waren niet meer dan een stuk tapijt met daarop een tafeltje. Pas in het derde jaar bouwde één van de deelnemers een professionele stand op.”
Levenswerk
Van jaar tot jaar zag de ploeg van het Rijn- en Binnenvaartmuseum de Open Scheepvaartdagen groeien en professioneler worden. Met groot enthousiasme bouwden ze de beurs verder uit. Inmiddels worden het museumbestuur en de vele vrijwilligers allemaal een dagje ouder. Ze doen al jaren hun best om ook jongere mensen aan te trekken die willen helpen bij de Open Scheepvaartdagen. Want de beurs mag niet teloor gaan, zo vinden de mensen van het Rijn- en Binnenvaartmuseum. Het is hun levenswerk.
Met Maurice Peleman en Joseph Romeijnders zijn twee oud-schippers gevonden die dit levenswerk willen verder zetten. Maurice werd enthousiast gemaakt door de voorzitter van het museum, dokter Roland van Cleempoel. “Roland begon er twee jaar geleden over tijdens het afscheidsfeest voor Pater Machard. Hij wist dat ik gestopt was met varen en vroeg of ik zin had om mee te helpen met de Open Scheepvaartdagen. Ik zag dat wel zitten en heb Joseph gevraagd om me daarbij te helpen. Joseph en ik zijn familie: onze kinderen zijn met elkaar getrouwd.”
Goed ingewerkt
“We hebben veel geluk gehad dat deze twee heren op de proppen gekomen zijn”, zegt Cees Rademakers, die al jaren bij de organisatie van de Open Scheepvaartdagen betrokken is. Hij heeft Maurice en Joseph de afgelopen twee jaar samen met Willy en Angèle Huysmans-De Koninck ingewerkt. Dit jaar hebben Maurice en Joseph de beurs voor de eerste keer helemaal zelf georganiseerd. Ze kunnen terugvallen op het draaiboek dat Willy heeft geschreven en als er problemen zijn, mogen ze Willy, Cees en Angèle altijd bellen – het trio draait achter de schermen mee. Maurice: “We zijn er gelijk na de vorige beurs aan begonnen. Vergunningen aanvragen, de brandbeveiliging regelen, risicoprofielen in kaart brengen – het is een hoop papierwerk. Waarbij je gelukkig steeds meer via internet kan regelen.”
Pure binnenvaartbeurs
Het gezegde wil dat nieuwe bezems schoon vegen, maar in het geval van de Open Scheepvaartdagen gaat die vlieger niet helemaal op. Uiteraard hebben Maurice en Joseph hun eigen organisatiestijl, maar aan de beursformule hebben ze niet gesleuteld. “Iets wat goed is, moet je niet veranderen. Het zijn de standhouders die voor de échte vernieuwing zorgen: de stands worden ieder jaar mooier. We willen en kunnen ons niet vergelijken met de veel commerciëlere binnenvaartbeurzen in Gorinchem en Rotterdam. Bij ons speelt ook het sociale aspect een grote rol. De Open Scheepvaartdagen zijn bovendien een pure binnenvaartbeurs.” Dat klinkt de ‘oudgedienden’ als muziek in de oren. Rademaekers: “We hebben de museumactiviteiten en de Open Scheepvaartdagen altijd georganiseerd vanuit het standpunt van de schippers. De schouders eronder en verder! We zijn blij dat het in die stijl wordt voortgezet.” Verdoren: “Er is in 26 jaar tijd veel veranderd, maar de kern van de Open Scheepvaartdagen is altijd dezelfde gebleven: het is een professionele, maar vooral ook gezellige binnenvaartbeurs van en voor schippers.”
Toekomst Waagnatie?
Ook voor het ‘culinaire gedeelte’ van de Open Scheepvaartdagen, baken, tappen en braden in snackbar ’t Angeleke, zijn nieuwe vrijwilligers aangetrokken. Wat personeel betreft, staat niets de toekomst van de Open Scheepvaartdagen nog in de weg. Wat wél zorgen baart is de locatie waar de beurs in de toekomst zal plaatsvinden. De stad Antwerpen start volgend jaar met de heraanleg van de Scheldekaaien en heeft plannen om de historische hangars aan Sint-Andries en ‘t Zuid te slopen. Ook de Waagnatie zou dan worden afgebroken. Er is veel protest tegen de plannen die ook bij de organisatoren van de Open Scheepvaartdagen voor onderzekerheid zorgen. “Waar moeten we heen met de beurs als de Waagnatie er niet meer is? Eerlijk gezegd: wij weten het niet. De enige optie is de Bouwbeurs, maar dan ben je de link met het water kwijt. De toekomst zal het moeten uitwijzen, maar het is een grote zorg.”
Honderd deelnemers
Een zorg, die de stemming op deze 26ste editie van de Open Scheepvaartdagen echter niet mag drukken. Inmiddels hebben al 99 bedrijven hun deelname aan de beurs bevestigd. Dat zijn er meer dan vorig jaar. Naar goede gewoonte zijn de toeleveranciers van de binnenvaart sterk vertegenwoordigd. Ook havens, binnenvaartorganisaties, opleidingsinstituten en media zijn aanwezig. De Binnenvaartkrant staat op haar vertrouwde plaats in hal 2. Voor de kinderen is er een speelstand onder leiding van De Schroef, met springkastelen, een speelparadijs, een flipperkast en nog veel meer. Voor een hapje en een drankje bent u welkom in snackbar ’t Angeleke. Na sluitingstijd kan men nog een glaasje drinken in De Kooi, die voor de gelegenheid wordt uitgebaat door voetbalclub Jokers. Zoals altijd is de toegang tot de beurs gratis. Het zijn niet voor niets de ‘Open’ Scheepvaartdagen.
De Open Scheepvaartdagen worden op vrijdag 9 september geopend door de Antwerpse havenschepen Marc Van Peel.
De openingstijden:
Vrijdag 14u. tot 20u.
Zaterdag 14u. tot 21u.
Zondag 14u. tot 20u.
Bij de ingang van de beurs kunt u een plattegrond krijgen met daarop alle stands.
(Sarah de Preter)