De Provincie Zuid-Holland heeft op 20 juni en bestuurlijke bijeenkomst georganiseerd: ‘Goederenvervoer over water in een stroomversnelling’. Van de 115 aanwezigen was 6 procent verlader, 14 procent vervoerder, 32 procent overheid, 2 procent terminal, 12 procent kennisinstelling, 3 procent schipper en 32 procent overig.
Het is prachtig als een provincie als Zuid-Holland zo specifiek de binnenvaart als belangrijke speler ziet. Maar dat slechts 3 procent van alle aanwezigen bestond uit schippers (waarvan dus twee van de drie door de ASV geleverd werden) maakt wel duidelijk hoe de verhoudingen lagen.
Het is dan ook begrijpelijk dat het grootste gedeelte van de aanwezigen vooral positief kijkt naar alle ontwikkelingen, uitdagingen en kansen, waar degene die het moet uitvoeren, de schipper, wat sceptischer is over het geheel.
Nu is zo´n bijeenkomst een kans om eens goed met elkaar te brainstormen wat er zou kunnen, wat we willen en wat er (on)mogelijk is. Helaas was dat kennelijk niet geheel de bedoeling. Dus hoewel men in alle publicaties juichend is, over deze bijeenkomst kunnen wij schippers niet anders dan diep teleurgesteld zijn over deze gemiste kans om werkelijk een visie neer te zetten en openingen te bieden tot dialoog tussen de verschillende partijen. Het was duidelijk dat dit een goednieuwsshow moest worden.
Want na deze bijeenkomst heeft de provincie ons een terugblik gestuurd waarbij men terugziet op “een geslaagde bijeenkomst van Goederenvervoer over Water in een stroomversnelling”.
Wij werden, als vertegenwoordigers van de schippers, echter niet zo enthousiast van deze bijeenkomst. We zagen namelijk veel dromen en wensen voorbij komen maar geen mogelijkheden om die dromen waar te maken, waarbij wij, de schippers, toch degenen zijn die het zullen moeten waarmaken.
Eerlijk gezegd ben ik vooral geschrokken over het feit dat er op zulk hoog niveau zoveel essentiële informatie niet bekend is. Zoals informatie over de verwachtingen van het potentieel aan binnenvaartschepen door allerlei ontwikkelingen.
Tijdens een sessie over de beperkende rol van regelgeving bleek niemand van de aanwezigen op de hoogte te zijn van het feit dat door de CCR/CESNI zoveel eisen aan schepen worden gesteld dat veel schepen uit de vaart genomen worden (en wat heb je aan vergroening als er geen schepen meer zijn?). Waarbij de overige, nog resterende schepen een enorme lastendruk ondergaan waardoor er voor vergroening nauwelijks ruimte is. Niemand was op de hoogte.
De ASV mocht dit in een presentatie aan de orde stellen waarna er applaus kwam; dus men kan de conclusie trekken dat het gewaardeerd werd dat dit aan de orde gesteld werd. Maar wat schetst onze verbazing? Geen woord daarover in de terugblik van de Provincie Zuid-Holland.
De ASV vraagt zich af: hoe kan de provincie Zuid-Holland goed binnenvaartbeleid maken, waarbij men zegt vervoer over water te willen stimuleren, als men niet weet wat de prognoses zijn over de aantallen schepen in de nabije toekomst, er geen prognoses zijn over duizenden te verdwijnen binnenvaartschepen, noch over de economische omstandigheden aangaande mogelijkheden tot investeringen?
Het feit dat binnen enkele jaren de schepen tot 1.500 ton zo goed als verdwenen zullen zijn, zal tenslotte een enorme impact hebben op de mogelijkheden van goederenvervoer over water in Zuid-Holland. Het feit dat schippers enorme investeringen moeten doen in zaken die zinloos zijn en het milieu niet ten goede komen, heeft natuurlijk ook een effect op wat men van die bedrijfstak kan verwachten. Had de provincie hier een rol in kunnen spelen? Die vraag wordt niet gesteld.
Hoe kan een provincie goed beleid ontwikkelen als ook na deze dag, waar de aanwezigen met de neus op de feiten werden gedrukt, nog steeds ontkend wordt dat dit speelt? Beleidsmakers blijven er nog steeds van uitgaan dat er een status quo is wat (aantallen en typen) schepen betreft en men alleen even die schepen milieuvriendelijker hoeft te maken waarna het milieuprobleem aangepakt zou zijn.
Wat is er aan de hand dat men – de provincie, de ambtenaren, de vervoerders, de onderzoekers – zich willens en wetens doof en blind houdt voor ontwikkelingen die niet te ontkennen zijn? Maar ook nadat dit medegedeeld is op de bijeenkomst gaat men door op de ingeslagen weg. Hier nog steeds aan voorbijgaand blijft men elkaar feliciteren met die goede bedoelingen.
Zou men een groot deel van de bestaande binnenvaart al als afgeschreven beschouwen? Want in de verslaglegging van deze bijeenkomst lezen we dat men bijzonder trots is op de samenwerking met Rijkswaterstaat om de next step in schoon en autonoom varen mogelijk te maken.
Gedeputeerde Rik Janssen: “Veel in beweging zijn past bij onze koploperspositie in de binnenvaart. Realtime vaargegevens delen, verminderen CO2-uitstoot en meten aan de pijp, multimodaliteit – in Zuid-Holland doen we dat allemaal al. Samen met Rijkswaterstaat helpen we innovaties mogelijk maken. We delen onze kennis onderling om in te kunnen spelen op de nieuwste ontwikkelingen. Zonder de goede samenwerking met schippers, verladers en overige partners, lukt dat niet.”
Lees meer hierover in het persbericht.
Terecht spreekt men uit: Zonder de goede samenwerking met schippers, verladers en overige partners, lukt dat niet. Helaas is de realiteit dat die groep schippers waarmee men zegt te willen samenwerken, keer op keer niet of nauwelijks bij het proces betrokken worden. De schipper zou niet alleen zaken opgelegd dienen te krijgen, niet alleen moeten uitvoeren maar ook daadwerkelijk aan het begin van het proces een stem moeten hebben. Een stem die groter zou moeten zijn dan 3 procent van het geheel.
Ook is men trots op het eerste platinum label dat directeur Jan Fransen van Stichting Green Award voor het eerst heeft uitgereikt. Dit label, speciaal voor binnenvaartschepen die emissieloos varen, ging naar Bek & Verburg voor de Invotis IX.
Heel TROTS is men ook op de nominatie van Smart Shipping in Zuid-Holland door het ICT-vakblad Computable voor de prestigieuze titel ‘ICT-project van het Jaar bij de Overheid’. Juryoordeel: De jury (…) vindt dat Provincie Zuid-Holland heeft laten zien hoe men op vernieuwende maar ook praktische wijze alle actoren op de waterwegen bij elkaar heeft gebracht, om op basis van de verzamelde data een grotere voorspelbaarheid te realiseren en daardoor een betere doorstroming. Iets waar duidelijk behoefte aan is en waar in het wegverkeer al enorm veel data wordt verzameld en gebruikt in beslissingen rondom het wegennet. Lees hier over het juryoordeel en het stemproces.
Tijdens de stroomsessies en ook tijdens het diner werden volgens de provincie veel afspraken gemaakt. We lezen dat ideeën, wensen en oplossingen ter plekke ontstonden en er bovendien veel dwarsverbanden werden gelegd en contacten geïntensiveerd. “Het was ook een moment van genieten van de gezamenlijk behaalde resultaten”, lezen wij.
Op de vraag ‘waar gaat u morgen mee aan de slag?’ kreeg de organisatie heel diverse antwoorden: Programma Gouwe, Vervoerder; Slimme vaarweg; Binnenvaart; #selfdrivingboat; Universiteit; Kadeprojecten; Blue Line Logistics; Bekendmaking partnership; Green Award in combinatie met meten aan de pijp; Havenbedrijf Rotterdam; Projectwerk; Milieu; Ik ga t doorvertellen; Data Science; Corridor; Opschalen; Stemmen mobiliseren voor Computable Awards; Nieuwe contacten bellen; Emissie loos varen; De Schie op de kaart zetten; Petitie ondertekenen; Energietransitie in Goederenvervoer over water doorvoeren; Continentaal transport en België aanmoedigen.
Wij vroegen ons af wat we nu met dit scala van invalshoeken moeten, maar Gedeputeerde Rik Janssen hoort deze antwoorden met volle tevredenheid aan. Janssen is heel trots op de gezamenlijk behaald resultaten (?) en roept alle aanwezigen op om vooral door te gaan met deze stroomversnelling. Men meldt in het bericht dat men doorbraken aan het creëren is waarbij men zich richt op de ‘next step’.
Men noemt het hét momentum voor Smart Shipping in Zuid-Holland! En roept op: “Laten we het samen in de praktijk waarmaken!”
Bij dat laatste sluit de ASV zich aan. Laten we het vooral sámen in de praktijk waarmaken. En laten we dan ook sámen de mogelijkheden creëren waarmee de binnenvaartsector kan vergroenen. En sámen betekent dat de schippers een essentiële rol zouden moeten spelen in dit proces. Niet alleen maar besluiten nemen voor hen en over hen, maar ook mét hen.
Want waar gaat het nu over? Moet er echt een binnenvaart- en milieuvriendelijker beleid komen of ging het om een goednieuwsshow? Ja, het is natuurlijk prachtig als een provincie als Zuid-Holland zo specifiek de binnenvaart, het vervoer over water als belangrijke speler ziet. Dat is inderdaad goed nieuws.
Maar tegelijkertijd komen we er niet mee door alleen maar uit te spreken hoe geweldig alles gaat en hoe goed de bedoelingen zijn. Als men de mitsen en maren niet wil horen, zal men ook niet tot oplossingen komen. Helaas moeten wij de conclusie trekken dat de mitsen en maren zoals gesteld door ons schippers nog net aangehoord zijn, maar kennelijk is er wederom niet geluisterd.
Het feit dat slechts 3 procent van de aanwezigen bestond uit schippers, heeft zich wederom vertaald in een bijeenkomst óver de sector maar helaas weer veel te weinig samen mét een van de belangrijkste spelers uit de sector: de schippers. Een gemiste kans. Maar er komen vast meer kansen; dus die wachten we vol vertrouwen af.
Sunniva Fluitsma,
woordvoerder ASV