“Als de wereld vergaat, ga ik naar Nederland”, zei de Duitse dichter Heinrich Heine. “Daar gebeurt alles 50 jaar later.” Het Nederlandse innovatiebeleid was begin 19e eeuw nog niet zo scherp als in onze hypertijd. Gelukkig hebben de Belgen het woord ‘blokkade’ weer afgestoft, dus wie weet hebben we over een poosje hier in Nederland ook weer wat spannende journalistiek. Dan is de binnenvaart even niet langer schoon, veilig, maatschappelijk (ver)antwoord en zwijgen de papegaaien die kraaien dat de binnenvaart te veel aandacht krijgt.
De binnenvaart te veel aandacht? Dat kan helemaal niet. Maar liever geen relletjes, dan raakt het imago zo akelig gebutst. Voordeel is dan wel dat de overheid weer legitiem een leuk bedrag kan overmaken om het imago uit te deuken, ter compensatie voor de vreedzame opheffing van de blokkades.
Dat ze daar bij het Voorlichtingsbureau Shortsea Shipping niet op zijn gekomen. Dat gaat eind dit jaar teloor, maar blokkeren van vaarwegen is in de zeevaart nogal een gedoe. In België leg je de scheepvaart plat met twee schepen. Ik zie nog hoe twee tankers de toegang tot het Petroleumdok afsloten, eind jaren ’80. Ze maakten los om schepen door te laten die wel mochten lossen bij Esso. Dat was een mooie, rationele manier van handelen. De productieprocessen konden niet te lang wachten op sommige chemische stoffen, en je onderhandelingspositie heeft nogal te lijden als je je klant in zijn gezicht slaat.
Toen ging het nog om nationale bodemtarieven in de Belgische tankvaart. De schippersfrustratie van toen was niet de afschaffing van de bodemtarieven maar dat de bevrachters de relatief hoge tarieven onderhands verrekenden met heel goedkope reisjes op de Rijn. Dat waren nog eens tijden (voor de bevrachters). Op die manier hadden de schippers niks aan die bodemtarieven.
Het slot van het liedje toen was dat de bodemtarieven begin jaren ’90 werden afgeschaft. Mooi voorbeeld van ‘we-schaffen-het-probleem-gewoon-af-politiek’, een paar (dus geen 50) jaar later gevolgd door Nederland met het afpellen van het toerbeurtsysteem. Een paar weken terug bezocht ik een feestje dat de spitsencoöperatie ELV gaf voor haar klanten. Een feestje met meer diepgang dan je bij spitsen zou verwachten. Er is in 200 jaar veel veranderd. Een hedendaagse Heinrich Heine kan misschien beter naar België uitwijken.
