Bij de vispassage op de Moezel in Koblenz zijn dit jaar al 24 elften gespot. Dat is een nieuw record en het lijkt erop dat de inspanningen om de trekvis terug te brengen in het Rijnstroomgebied, succes hebben. Twintig jaar geleden werd de soort nog als uitgestorven beschouwd in de Moezel.
“2025 lijkt een uitzonderlijk goed jaar te worden voor de uiterst zeldzame elft (Alosa alosa) in de Moezel en de Rijn”, zegt Bernd Mockenhaupt, bioloog bij het Bundesanstalt für Gewässerkunde (BfG). Volgens het Rheinischer Fischereiverband, dat de maatregelen voor de terugkeer van de trekvissoort coördineert, werden half april in de Middenrijn bij Sankt Goar ook al drie volwassen elften vastgesteld. Op 13 mei spotten medewerkers van de Mosellum – Erlebniswelt – Fischpass Koblenz in de bovenloop van de stuw van de Moezel in Koblenz een school elften.
Terugkeer in de Rijn en Moezel
“Deze waarnemingen laten op indrukwekkende wijze zien hoe succesvol maatregelen voor de bescherming en herintroductie van elft kunnen zijn. De verbeterde waterkwaliteit en begaanbaarheid van migratiebarrières, de gerichte bescherming van paaigebieden en de voortdurende wetenschappelijke controle door instellingen als de BfG, de verantwoordelijke overheidsinstanties en de visserijverenigingen werpen hun vruchten af”, legt Bernd Mockenhaupt uit.
“Er moeten echter nog meer inspanningen worden geleverd, onder andere om migrerende vissen in staat te stellen veilig stuwdammen met elektriciteitscentrales over te steken.”
Beschermd
De elft is nauw verwanten aan de haring en sprot. Met een lengte van 50 tot 70 centimeter en een gewicht van 3 tot 4 kilo kan hij echter aanzienlijk groter worden. De vis trekt naar de Noordzee en de Atlantische Oceaan om te paaien. Door overbevissing, de bouw van stuwen en stuwdammen en toenemende watervervuiling is de soort in de jaren 60 uitgestorven in de Rijn en de Moezel.
In 2007 startte het project EU-LIFE Maifisch toen de waterkwaliteit in de Rijn weer verbeterde. Sindsdien worden in het kader van dit grensoverschrijdende soortbeschermingsproject jaarlijks honderdduizenden elftlarven uitgezet. In 2013 zagen wetenschappers van de BfG voor het eerst in meer dan zestig jaar een elft in de Moezel.
