Vandaag (maandag 16 december) is WSA Mosel-Saar-Lahn gestart met het schutten van Sluis Müden. Het eerste schip kon om 08.30 uur passeren. Door een noodmaatregel met schotbalken en een mobiele kraan wil de vaarwegbeheerder zoveel mogelijk schepen nog dit jaar ‘bevrijden’. 74 schepen zitten sinds 8 december bovenstrooms van de Duitse sluis opgesloten. WSA schut 24 uur per dag.
Aanvankelijk leek het erop dat de Moezel tot eind maart gestremd zou zijn nadat op die zondag een met schroot geladen motorschip de benedendeuren van Sluis Müden finaal kapot voer. De deuren waren op dat moment nog niet helemaal geopend, zo berichtte de Politie Rijnland-Palts. Daarbij kwam hydrauliekolie in het water. De brandweer kon voorkomen dat die lekkage zich verder verspreidde. De boeg van het schip raakte ook beschadigd. Niemand raakte gewond.
WSA Mosel-Saar-Lahn gaf die dag aan dat de reparatie en vervanging van onderdelen en deuren maanden gaat duren en de Moezel zou waarschijnlijk pas in het voorjaar weer bevaarbaar zijn. Alle schepen moesten afmeren en blijven liggen waar ze waren.
Alles op alles
Maar de vaarwegbeheerder heeft onder leiding Albert Schöpflin alles op alles gezet om zo snel mogelijk een oplossing te vinden. Het hoofd zit vlak voor zijn pensioen en twee had weken eerder eigenlijk al zijn afscheidsreceptie gehad. Hij kondigde aan alles in het werk te stellen om de schepen nog dit jaar te bevrijden richten de Rijn.
“Ik heb er goede hoop op”, zei Leny van Toorenburg van Koninklijke Binnenvaart Nederland. De beleidsadviseur Nautisch Technische Zaken en Infrastructuur heeft regelmatig contact met de verantwoordelijken van de WSA. “Ik merk dat ze het heel serieus aanpakken.”
De eerste dagen na het ongeluk waren nodig voor het uithijsen van de beschadigde sluisdeuren, inventarisatie van de sluis (ook onder water) en de nodige reparaties. Ook is een noodschut-installatie opgebouwd.
Vrijdagmiddag 13 december bezochten minister-president Alexander Schweitzer van Rijnland-Palts, en de ministers Daniela Schmitt (Verkeer, Rijnland-Palts) en Jürgen Barke (onder meer Economische Zaken, Saarland) de sluis.
Op zaterdag 14 december werden de technische voorbereidingen voor het tijdelijk schutten uitgevoerd. Dat gebeurt met schotten die door een externe kraan worden in- en uitgehesen. De daaropvolgende testvaarten verliepen succesvol. Zodat maandagochtend kon worden gestart met de noodschuttingen. Hoe die verliepen was op het moment van drukken van deze krant nog niet bekend. Lees over de actuele situatie op www.binnevaartkrant.nl.
Volgorde
Personeel van de WSA heeft contact gehad met alle wachtende schepen om informatie te verzamelen over onder meer hun locatie, lading en diepgang. Die gegevens zijn gebruikt om de volgorde van schutten vast te stellen. Het gaat in totaal om 74 schepen. De meeste liggen op het Franse deel van de Moezel en op de Saar. Naast zestig drogeladingschepen zijn er zes passagiersschepen, drie tankers en vijf duwstellen. 45 schepen zijn geladen, 29 leeg.
Medewerkers van KBN hebben ook contact met leden die de dupe zijn van de stremming, vertelt Van Toorenburg. Dat zijn er ruim twintig. Grote problemen met drinkwater zijn nog niet bekend. Wel lopen de schepen schade op nu ze noodgedwongen stilliggen. De meeste hebben weliswaar een stilligpolis, maar die verzekering is vaak maximaal dertig dagen geldig en betaalt slecht 50 cent per ton.
Bij het opstellen van de eerste schutvolgorde moest met veel zaken rekening worden gehouden. “Het belangrijkste is de locatie van de schepen en of ze nog ergens lading willen innemen”, licht WSA Mosel-Saar-Lahn toe. “Ook de afmetingen van de vaartuigen en de lading zijn belangrijk.” De duwkonvooien zijn een probleem, omdat ze door hun lengte niet meer in de kolk van Sluis Müden passen.
De lijst is wat de WSA een “levende lijst” noemt; die zal de komende dagen regelmatig worden aangepast aan de voortgang en ervaringen. De schatting vooraf was dat het schutten kost per schip tot vier uur kan duren.
De reparatie van de sluis gaat maanden duren. Het plan is deuren van de tweede kolk van Sluis Trier aan te passen zodat ze in Sluis Müden gebruikt kunnen wortden. Dat vergt warschijnlijk circa twee maanden.
Dubbele sluiskolken
Wekelijks gaat er ruim 100.000 ton lading over de Moezel, Saar en Lahn, aldus Van Toorenburg. Er gaan vooral steenkool, erts en schroot naar staalfabrieken in de regio. Retour gaan vooral graan en andere landbouwproducten.
De complete afsluiting van de Moezel maakt dat vanuit de binnenvaart, de industrie en de binnenhavens weer wordt aangedrongen op verdubbeling van alle sluizen op de rivier. Twintig jaar geleden was het plan overal een tweede sluiskolk te realiseren. Dat is pas bij drie sluizen gebeurd.
Binnenvaartorganisatie BDB laat weten dat het compleet stilvallen van de scheepvaart op de belangrijke rivieren voorkomen had kunnen worden als de overheid meer vaart had gemaakt met het verruimen van de Moezelsluizen. “Alweer een bewijs dat de planning en realisatie van belangrijke vaarwegprojecten te lang duurt, zelfs op een internationale vaarweg als de Moezel”, aldus BDB-directeur Jens Schwanen. “Wij verwachten dat de overheid belangrijke vaarwegenprojecten met topprioriteit behandelt.”
