Door de groei van recreatievaart en beroepsgoederenvervoer zullen de wachttijden voor de binnenvaart mogelijk al vanaf 2030 langer dan een half uur bedragen bij de Prinses Margrietsluizen bij Lemmer. Dat blijkt uit onderzoek dat het Rijkswaterstaat heeft laten verrichten.
In het vorige maand verschenen rapport Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse (NMCA) is in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzocht waar in de toekomst de knelpunten zullen liggen op het vlak van mobiliteit en vervoer. Dit soort onderzoeken doet Rijkswaterstaat periodiek; de laatste keer was dat in 2011.
Uit de deelrapportage Vaarwegen komt voor de binnenvaart naar voren waar de knelpunten zijn te verwachten. Voor Friesland is de hoofdvaarroute van Amsterdam naar Delfzijl van belang (de zogenaamde Amsterdam Noord-Nederland corridor). Bij deze route blijkt dat onder bepaalde scenario’s de wachttijden bij de Prinses Margrietsluizen bij Lemmer vanaf 2030 al langer dan een half uur zullen bedragen.
Maximaal een half uur
Een gemiddelde structurele wachttijd van een half uur geldt als maximaal aanvaardbaar voor binnenvaartschepen. Bij gemiddeld langere wachttijden is door de gezamenlijk betrokken partijen (het ministerie, Rijkswaterstaat en de binnenvaarsector) afgesproken dat er aanpassingen nodig zijn aan een sluis. De gemiddelde structurele wachttijd wordt overigens gedefinieerd als ‘de gemiddelde wachttijd in de drukste periode van vier aaneengesloten weken’. Momenteel bedraagt die bij Lemmer 24 minuten.
Voor de binnenvaartprognoses zijn alle mogelijke knelpunten onderzocht in de landelijke hoofdvaarwegen. Wat betreft de sluizen wordt er van een potentieel knelpunt gesproken bij meer dan 10.000 tot 12.000 passages door de beroepsvaart. Daarnaast wordt gekeken naar de totale hoeveelheid passages van recreatievaart. En daar begint voor de Lemmer Prinses Margrietsluizen de schoen te wringen. Naast een dikke 19.000 schuttingen door de beroepsvaart, passeren er jaarlijks meer dan 20.000 pleziervaartuigen.
CO2-tax
In het onderzoek wordt uitgegaan van drie verschillende scenario’s: lage economische groei, hoge economische groei en het een scenario van hoge economische groei met invoering van een CO2-belasting voor de binnenvaart. Het is nog niet duidelijk of en wanneer die CO2-tax ingevoerd zal worden. Bij invoering van de milieumaatregel is de verwachting dat er tot het jaar 2050 geen problemen met betrekking tot de wachttijden zullen ontstaan.
Zonder CO2-taks zal de gemiddelde wachttijd al vanaf 2030 het half uur overschrijden. De extra drukte wordt vooral veroorzaakt door de groei van de beroepsvaart zelf in combinatie met een groei van de passagiersvaart (zoals riviercruiseschepen). Van de recreatievaart wordt tot die tijd niet tot nauwelijks groei verwacht.
Op de noordelijke vaarroute moet de binnenvaart na Lemmer overigens nog twee sluizen passeren tot aan Delfzijl: de Gaarkeukensluis bij Gaarkeuken en de Oostersluis in Groningen. Bij die laatste bedraagt de wachttijd nu al gemiddeld een half uur. Tot 2050 kunnen de wachttijden daar, in het minst gunstige scenario, oplopen tot maar liefst een uur.
