Van der Velden Marine Systems bestaat vijftig jaar. Dat jubileum werd vrijdag 31 mei gevierd met het voltallige personeel en hun partners. Ook de buitenlandse collega’s waren aanwezig bij het sportieve uitje en aansluitend een mooie vaartocht met uitbundig feest aan boord van het mps Grace Kelly door de Rotterdamse haven. “Omdat we het bedrijf met z’n allen hebben gemaakt tot wat het nu is”, zegt Gerrit Spekman.
Een deel van de medewerkers fietste naar Kinderdijk.
Van der Velden Marine Systems geldt als een innovatief bedrijf. Het levert al een halve eeuw kwalitatief hoogwaardige stuurmachines, roeren en hydraulische systemen voor de binnenvaart. Met meer dan 6.000 geplaatste roeren is de specialist uit Krimpen aan de Lek de onbetwiste marktleider op het gebied van manoeuvreerbaarheid in de binnenvaart. Maar ook in de wereld van de jachtbouw en zeevaart heeft Van der Velden een verdienstelijke naam opgebouwd als kwalitatief hoogwaardige manoeuvreerspecialist.
Hydraulische stuurinstallatie
Gerrit Spekman kent Van der Velden Marine Systems door en door. Hij werkt al 37 jaar bij het bedrijf en was tot begin dit jaar samen met Edwin van Buren eigenaar. Inmiddels zijn de aandelen van beiden verkocht. Gerrit is nu marketingdirecteur. Algemeen directeur is – sinds vorig jaar april – Paul van Maanen.
In 1976 trad Spekman in dienst bij het bedrijf van Janus van der Velden in Rotterdam. Die had een reparatiebedrijf voor roeren in Kralingseveer, nadat hij aan de overkant van de Nieuwe Maas, bij het IJsselmondsehoofd, was begonnen. Later verhuisde het bedrijf via Capelle-West naar Krimpen aan de Lek. Daar zit nog steeds het hoofdkantoor. Inmiddels heeft Van der Velden vestigingen in Drachten, Hamburg, Galati, Shanghai en Singapore.
Innovatie is altijd een vanzelfsprekendheid geweest binnen de onderneming. “Janus ontketende een revolutie met zijn hydraulische stuurmachines”, vertelt Leo van Zon. De Sales Director North, West & Atlantic is onder meer verantwoordelijk voor de binnenvaart in Europa. “Schepen konden veel beter rondgaan en grote stuurwielen en kettingen waren niet meer nodig. Dat maakte het manoeuvreren een stuk eenvoudiger en fysiek veel minder zwaar.”
“Janus gebruikte drie roeren. Dat was op zich al bekend van Hitzler, maar goed manoeuvreren was voordien toch een probleem. Janus paste de kennis die hij had van aerodynamica toe op de roerstand. Met 60, 70 , 90 en zelfs 120 graden werkte het opeens wel fantastisch.”
Het gemak en de betere manoeuvreerbaarheid zorgden ervoor dat scheepseigenaren massaal overstapten op de hydraulisch bediende roeren. De voordelen waren evident. De uitvinding was een schot in de roos.
In 1977 overleed Janus van der Velden, op 48-jarige leeftijd, aan een hartaanval. “We werkten toen met zijn achten”, herinnert Spekman zich. “Samen met Janus’ vrouw besloten we door te gaan. We hebben best een aantal moeilijke jaren gehad. Gelukkig kregen we veel begrip en steun van toeleveranciers. Ze waren bereid afspraken te maken dat we openstaande rekeningen pas later hoefden te betalen. Zodoende konden we verder. Iedereen heeft uiteindelijk zijn geld gekregen; in 1981 was alles betaald.”
Een van de historische foto’s uit het boek over de 50-jarige geschiedenis van het bedrijf.
Spreiding en uitbreiding
In 1992 werden medewerkers Gerrit Spekman en Edwin van Buren via een management buy-out eigenaar van het bedrijf. Spekman werd algemeen directeur en verantwoordelijk voor de commerciële zaken; Van Buren werd technisch directeur. Er werkten op dat moment circa vijftig mensen bij A. van der Velden B.V. In 2003 werd de overkoepelende handelsnaam Van der Velden Marine Systems geïntroduceerd.
Halverwege de jaren ’90 deed het bedrijf zijn eerste stappen in de jachtenindustrie. Die strategische keuze om de markt te verbreden werd later uitgebreid. De overname van Barkemeyer Schiffstechnik in 1999 paste ook in die ontwikkeling. Daarmee kon Van der Velden voortaan ook de (grotere) zeevaart van dienst zijn.
Tegelijkertijd verlegde het bedrijf geografisch zijn grenzen. Zowel in de VS als in Azië bleek behoefte te bestaan aan de service, kwaliteit en betrouwbaarheid van de stuurmachines, roeren en hydraulische systemen van Van der Velden. “We zijn inmiddels op alle continenten actief”, zegt Van Zon.
De spreiding bleek een goede beslissing. Spekman: “In 2006, 2007 en 2008 raakte de binnenvaartmarkt oververhit, maar daar kwam daar de klad in door de crisis. Intussen hadden wij voldoende andere pijlers, waardoor het bedrijf met vertrouwen de toekomst tegemoet kan treden.”
“Juist in die jaren kwamen ook de activiteiten in Amerika – en dan met name rond de Golf van Mexico – tot bloei”, pakt Van Zon het woord over. “Werven daar ontdekten het voordeel van onze producten en onze manier van werken. We hebben al in meer dan honderd schepen onze systemen draaien. Het gaat vooral om kleine zeegaande vaartuigen; suppliers voor de offshore-industrie en dergelijke. We leveren de pakketten plug & play: de montage gaat veel sneller voor de werf en de eindgebruikers hebben de bekende Van der Velden-kwaliteit aan boord.”
In Azië blijken vooral de voordelen wat betreft milieuvriendelijkheid en besparing van brandstofkosten aan te slaan. “Met Van der Velden-roeren verbruikt een schip 1,9 procent minder brandstof”, geeft Van Zon als voorbeeld. “Dat scheelt op jaarbasis drie tot vier ton in dollars.”
Een recente innovatie: de FLEX Tunnel.
FLEX Tunnel
Begon Van der Velden in 1963 met zeven personen, nu heeft de groep circa 115 mensen in dienst. De ontwikkeling van nieuwe producten is door blijven gaan. Enkele opmerkelijke innovaties zijn het HP100/HD-roer in 1989 en het DOLPHIN-manoeuvreersysteem in 2004. Spekman: “In 2009 zijn we begonnen met het aanbieden van pakketten: roeren, schroeven en straalbuizen in combinatie met complete stuurmachines.”
Een recente innovatie is de FLEX Tunnel. Deze uitklapbare tunnel kan worden geactiveerd zodra hij echt nodig is. Van Zon: “Als de diepgang gering is, kunnen de schroeven nog steeds hun werk goed doen. Bij normale waterstanden heb je geen tunnel nodig en zorgt die zelfs voor rendementsverlies. Dat is in 85 procent van de vaartijd het geval. De FLEX Tunnel klap je alleen uit als hij nodig is. De rest van de tijd zit hij in een soort beunkast en heb je een gladde romp. Daardoor heb je aan een kleiner motorvermogen voldoende en bespaar je 15 tot 25 procent op de brandstof.”
Edwin van Buren en Gerrit Spekman (rechts) ontvingen een cadeau van alle medewerkers als dank voor hun jarenlange en tomeloze inzet.
De viering van het jubileum was meer dan geslaagd. Na enkele sportieve teambuildingsactiviteiten overdag in Krimpen aan de Lek en Kinderdijk was er ‘s avonds een vaartocht. Drijvend bij de plek waar Janus van der Velden vijftig jaar geleden begonnen was, bij het IJsselmondsehoofd, werd een toost uitgebracht. Vervolgens werden de Rotterdamse havens bezocht, wat voor veel van de buitenlandse collega’s een eyeopener was. Alle medewerkers kregen tenslotte nog een fotoboek, met fraaie plaatjes uit de 50-jarig historie van het bedrijf. Mooi om te zien hoe een klein bedrijf is uitgegroeid tot een toonaangevende internationale organisatie.
