De Vlaamse regering heeft een samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gewesten goedgekeurd om het capaciteitsbeleid van de binnenvaartvloot te stimuleren. In totaal zal 1.180.000 euro aan rente uit het oude sloopfonds op projectbasis worden verdeeld. Het geld gaat onder meer naar de financiering van opleidingen, examens, certificatie, de uitrusting van opleidingsschepen en nieuwe technieken die bijdragen tot betere arbeidsomstandigheden.
Ook projecten op het vlak van veiligheid en milieuvriendelijkheid komen in aanmerking voor subsidie. Binnenkort kan de sector projectvoorstellen aandragen. “De projecten met de meeste baten voor de schippers zullen geselecteerd worden voor uitvoering”, laat de overheid weten.
Het nieuwe samenwerkingsakkoord komt er op voorstel van minister Hilde Crevits van Openbare Werken en Mobiliteit. Het vervangt het samenwerkingsakkoord dat de federale overheid en de gewesten in 1990 afsloten.
Crevits: “Zo kunnen we enerzijds de beschikbare Belgische overschotten van het sloopfonds benutten voor de bevordering van de binnenvaart. Anderzijds kan het de basis vormen voor een eventuele toekomstige aanwending van Europese middelen voor gemeenschappelijke acties. Hoe meer goederen over het water vervoerd worden, hoe meer onze wegen ontlast worden. Daarom vind ik het zeer belangrijk om de modernisering en de verdere ontwikkeling van de binnenvaart te stimuleren.”
Waar komt die 1.180.000 euro vandaan?
In de periode tussen 1989 en 1999 nam Europa maatregelen voor een structurele sanering van de binnenvaart, onder andere door slooppremies. Op Europees vlak werden aan de sector 130,5 miljoen Ecu (droge lading 81,3 miljoen Ecu; tankvaart 44,3 miljoen Ecu; en duwvaart 5 miljoen Ecu) ter beschikking gesteld. Dit bedrag werd via verplichte jaarlijkse bijdragen en tot medio 1992 door de oud-voor-nieuw-bijdrage (OVN) terugbetaald door de scheepseigenaren.
Het bedrag dat na de laatste sloopronde van 1999 nog werd betaald en niet meer voor sanering is gebruikt, is ongeveer 30 miljoen euro (20 miljoen euro afkomstig van de tankvaart en 10 miljoen euro van de droge lading). Het aandeel van de Belgische binnenvaart daarin is zo’n 10 miljoen euro.
In België werd het opgehaalde geld aanvankelijk beheerd door de Dienst Regeling Binnenvaart (DRB). Ondertussen leverde het rente op. Na de liberalisatie en het opheffen van de DRB verhuisde het sloopfonds naar het federaal ministerie van Mobiliteit.
Zolang de sector de sloopfondsen niet aanspreekt, blijven ze aangemerkt als algemene werkingsmiddelen die de federale overheid in feite renteloos leent van de binnenvaart. Maar zonder gezamenlijke toestemming van ESO en EBU blijven de sloopfondsen wat en waar ze zijn. De bijna 1,2 miljoen euro die de federale overheid nu naar de Gewesten worden overmaakt, zijn alleen maar interesten uit de tijd dat de DRB deze fondsen nog beheerde.
OVN-bijdragen
Na de laatste sloopronde in 1999 heeft de overheid geen sloopgeld meer uitbetaald en kon slopen tot eind april 2004 alleen nog via de OVN. Ook vijf jaar na de laatste sloopronde zijn er dus nog OVN-bijdragen betaald. Tussen 1989 en 2004 weigerden sommige binnenvaartondernemers de OVN-bijdrage en zelfs de jaarlijkse bijdrage te betalen. Zij hebben geprocedeerd. Een aantal rechtszaken eindigde pas na 2004. Afhankelijk van de uitspraak zijn deze bijdragen alsnog in de sloopfondsen terechtgekomen.
(Sarah De Preter)
