Stichting Afvalstoffen & Vaardocumenten Binnenvaart bestaat 25 jaar. Die mijlpaal werd vrijdag 9 juni gevierd met een receptie in Café Restaurant Courzand in Rotterdam-Heijplaat.
In zijn speech stond directeur Cees Kleiberg (foto boven) stil bij de pioniers die het destijds mogelijk maakten dat de SAB van de grond kwam en er zodoende een goed en betaalbaar inzamelingssysteem kwam voor olie- en vethoudende scheepsafvalstoffen. De meesten van die visionairs waren bij de jubileumviering aanwezig, onder wie de twee belangrijkste onderhandelaars namens de binnenvaart: Hans van der Werf (destijds CBRB, en de eerste SAB-directeur) en Jan de Vries (destijds ONS en de tweede SAB-directeur).
“Dat pionieren is door blijven gaan”, aldus Kleiberg. Vaak was Nederland dankzij SAB de eerste met nieuwe technieken en diensten. Hij noemde de prepaidkaart voor het betalen van de afgifte van bilgewater, de Ecorekening en de Ecokaart en het digitaal vaartijdenboek. “En er komt nog meer aan. Allemaal met als uitgangspunt: hoe kan het beter voor de binnenvaart? Makkelijker, bijvoorbeeld door één loket voor meerdere diensten.”
Henk Wanders, ondernemer en bestuurslid van BLN-Schuttevaer, stipte diverse onderwerpen aan waarmee de binnenvaart aan de slag moet. Zoals ontgassen, minder uitstoot en de huisvuilproblematiek. “We moeten uit onze comfortzone treden. Maar wel samen: alleen kun je niks; samen kunnen we alles.”
Afgewerkte olie
Hans van der Werf gaf een korte schets van het ontstaan en de ontwikkeling van SAB. “Wie had in 1993 kunnen bedenken dat we 25 jaar dit station bereikt zouden hebben. En welke volgende stations worden gehaald, over vijf, tien of nog eens 25 jaar?”
Volgens Van der Werf was de financiering van de inzameling de katalysator voor de oprichting. Decennia lang konden schippers hun olie- en vethoudend afval gratis afgeven bij bunkerstations. Hij noemde het een voorbeeld van “een circulaire economie – maar wel in een gemankeerde vorm. De afgewerkte olie ging naar het Westland en droeg zo bij aan de Nederlandse tomaten- en paprikaoogst…”
Niet omvaren
Er moest een transparante inzameling komen, met het principe dat de vervuiler betaalde. “Maar laagdrempelig voor de scheepvaart: niet omvaren en geen portemonnee aan de reling.”
Er werd besloten tot een koppeling met de gebunkerde brandstof. “De afzonderlijke toeslag moest de minister van Financiën van het idee afhouden over te gaan tot het heffen van accijns op de brandstof. Dat heeft gewerkt.”
Er was wel een overbrugging nodig; een startkapitaal. Daarvoor kreeg de binnenvaart steun van Tilly Zwartepoorte, hoofd Binnenvaart bij Verkeer & Waterstaat. “Onze belangrijkste partner in crime”, grapte Van der Werf, maar met ernst. “Over geld moet je niet praten; je moet het hebben. Zij ging op zoek… én vond.”
