De achterlandverbindingen van Rotterdam schieten te kort. “We wisten al lang dat Maasvlakte 2 er aankwam, maar de benodigde tunnels zijn niet meer dan een mooie website en het spoor stelt ook teleur. De infrastructuur voldoet niet aan de eisen van de tijd.”
Dat zei managing director Ronald Lugthart van RWG bij zijn benoeming tot Rotterdamse Havenman van het Jaar 2015. Hij ontving de bijbehorende oorkonde en penning maandagavond 11 januari uit handen van voorzitter Frank de Kruif van Stichting Havenman/-vrouw van het Jaar.
Over de binnenvaart heeft Lugthart geen klagen. Maar door de beperkte capaciteit van spoor en weg verliest de Rotterdamse haven geld. “Die containers moeten sneller weg. De huidige tekortkomingen in de infrastructuur tasten onze concurrentiepositie aan.”
Rotterdam World Gateway
Naast alle nog levende voorgangers – Lugthart is de 35e Havenman – waren ook burgemeester Ahmed Aboutaleb, havenwethouder Adriaan Visser, havenjournalisten en vertegenwoordigers van het Havenbedrijf Rotterdam bij de plechtigheid aanwezig. Die vond, net als elk jaar, plaats aan boord van de Smaragd 2.
Lugthart is sinds 2011 directeur van Rotterdam World Gateway, een van de twee terminals op Maasvlakte 2. De opening was vorig jaar. “Bijna 25 jaar nadat voor het eerst over de Tweede Maasvlakte gesproken werd”, zei De Kruif om aan te geven hoeveel tijd dergelijke processen vergen.
Nieuwe speler
Lugthart, geboren en getogen in Rotterdam, dankt zijn titel aan de succesvolle opbouw en inrichting van RWG. “Met RWG beschikt de haven van Rotterdam over een van de meest geavanceerde, innovatieve en duurzame containerterminals ter wereld”, aldus De Kruif. “Nu valt dat ook te zeggen over die andere nieuwe terminal op Maasvlakte 2: die van APMT. Maar dat is een gevestigd bedrijf, terwijl RWG een nieuwe speler in de haven is.”
Bovendien had hij te maken met 5 aandeelhouders en hun financiers en achterbannen. RWG is opgezet door stuwadoor DP World en 4 rederijen (APL, CMA CGM, HMM en MOL), die alle hun eigen inzichten en belangen hebben. “Maar hij wist alle kikkers in het mandje te houden.”
Herrie in de tent
“Een nieuwe speler zorgt voor dynamiek”, vervolgde de voorzitter. “En dynamiek staat synoniem voor herrie in de tent.” Eerst tussen het Havenbedrijf en ECT (over dreigende overcapaciteit door nieuwe concurrenten) en vervolgens tussen de wekgevers en de werknemers in de haven (om de arbeidsvoorwaarden: de cao en dreigend banenverlies).
Ronald Lugthart studeerde accountancy en belandde na een loopbaan in de consultancy begin jaren ‘90 in de Rotterdamse haven. Na werkzaam te zijn geweest voor de Matrans Group, Steinweg en Uniport, werd hij in 2011 benaderd door DP World om namens de groep van aandeelhouders RWG te realiseren.
Hij startte zowat vanaf 0. “4 jaar geleden begon ik op een achterkamertje in Rhoon aan het avontuur dat RWG heet.” De meest geavanceerde containerterminal past in de ontwikkeling die Rotterdam en Nederland volgens hem moeten doormaken. Innovatie is daarbij het kernwoord.
Innovatie
Lugthart zei – mede in het licht van de lopende onderhandelingen – een goede relatie tussen werkgevers en werknemers belangrijk te vinden. “Met elkaar moeten we de Rotterdamse haven future proof maken. De wereld om ons heen verandert snel. The Internet of Things is geen science fiction meer, maar realiteit.”
Het was dan ook meteen een boodschap aan de vakbonden. Die innovatie – met toepassing van ICT voorop, zodat processen geautomatiseerd verlopen – maakt het mogelijk meer containers over te slaan in een kortere tijd. Refererend aan RIO2016: “Noem het de Olympische gedachte: het moet groter, hoger en sterker. Laten we beseffen dat stilstand achteruitgang is.” Andere havens zitten niet stil; Rotterdam voelt de concurrentie in zijn nek hijgen.
“Het heeft geen zin vast te houden aan zekerheden van gisteren. De sneltrein raast door. We moeten uitkijken dat hij niet over ons heen raast.”
Joysticks
Burgemeester Aboutaleb onderschreef het belang van innovatie. “In de jaren ’70 werd in kabinetskringen gedacht over een ‘mechaniseringsbelasting’ vanwege het dreigende verlies van banen.” Zo’n belasting zou een rem moeten zetten op de vervanging van mensen door machines – en later door computers en robots. Een verkeerde gedachte, zo gaf Aboutaleb aan. Dat zou alle vernieuwing tegenhouden.
“Juist in innovatie zit de kracht. Als je daar niet in gelooft, is een stad, is een natie ten dode opgeschreven. De kranen op RWG worden nu met joysticks bediend. Over 10 jaar doen die operators dat vanuit huis, let maar op.”