In de najaarsvergadering van de CCR staat een verplichting van AIS geagendeerd en de Nederlandse delegatie zal zich daar niet tegen verzetten. Dit vertelde Ger Veuger – lid van de ASV-Denktank – bij de najaarsvergadering van de ASV, zaterdag 15 september in Rotterdam. De ASV heeft nog wel voorgesteld om het bereik van AIS te verminderen van 40 naar 4 kilometer.
De voorkant van het pamflet over de positie van de kleine schepen. De ASV wil tweemaal per jaar een dergelijk pamflet verspreiden.
“Inmiddels heeft 95% van de binnenvaart AIS aan boord”, aldus Ger Veuger. “En het gaat net als met de marifoon: als je het eenmaal hebt, wil je het niet meer kwijt. Het is erg makkelijk in het gebruik. Maar dat is iets anders dan een verplichting. De marifoon werd pas verplicht gesteld toen vrijwel iedereen er twee aan boord had.” De bedrijfszekerheid van de (goedgekeurde types) AIS speelt daarbij een rol. “Bij mij bleek dat de zender stuk was, maar ik kon wel blijven ontvangen”, vertelde een schipper in de redelijk gevulde zaal bij de vergadering. “Je kunt helemaal niet zien dat je niet uitzendt, maar dan wordt je schip wel tegen de kant gelegd, omdat je je AIS niet aan hebt staan.”
Politie
Ger Veuger was samen met het nieuwe bestuurslid Ron Breedveld bij het overleg met de Nederlandse Rijnvaartcommissaris Ivo ten Broeke en Paul van Gurp van het ministerie van I&M geweest. “Die zeggen dan dat het niet de bedoeling is dat schepen om die reden worden stilgelegd. Maar dat gebeurt in Oostenrijk nu wel, waar die verplichting al van kracht is. En als je iets verplicht stelt, dan gaat de politie handhaven.”
Rijkswaterstaat en de bij het overleg aanwezige vertegenwoordigers van de andere bonden – in transitie naar Binnenvaart Logistiek Nederland – zijn wel tegen het verplichten van een elektronisch kaartsysteem Ecdis (Electronic Chart Display Information System), een blauw bord-functie en een gyrokompas. “Ze stellen dat AIS geen navigatiesysteem is en dat die functies teveel wel samenhangen met navigatie.” Daar is de ASV het mee eens, maar vindt tevens dat die hele verplichting van AIS en alle daarmee samenhangende verplichtingen niet zouden moeten, want: “Hou toch op met die regelneverigheid.”
Het terugbrengen van 40 naar 4 km bereik voor AIS heeft twee voordelen, aldus Ger Veuger: het stroomverbruik gaat omlaag, wat zeker nuttig is bij stilliggen, en het wordt moeilijker bereikbaar en dus minder interessant voor de websites die nu alle gegevens van AIS online plaatsen. Dit komt de privacy van de schipper ten goede. Ger Veuger voegde daar later aan toe: “Het gaat er niet om dat je iets te verbergen hebt. Het gaat erom dat schippers ook hun huis bij zich hebben en dat het niemand iets aangaat, waar zich dat bevindt.”
Die voor de binnenvaart zo specifieke situatie speelt ook een rol bij de veelgehoorde klacht over de nog steeds toenemende beperkingen bij het van boord gaan als een schip bij een bedrijf ligt te laden of lossen. “Ik was anderhalf uur bezig om aan boord van mijn schip te komen. Je moet het 24 uur van tevoren via een website aanmelden dat je door de poort wilt”, vertelde één van de aanwezige schippers.
Geen transitie
De ASV heeft definitief afgehaakt bij het transitie-overleg, waarbij de overige organisaties in de binnenvaart bouwen aan één organisatie: Binnenvaart Logistiek Nederland. Opnieuw was het Ger Veuger die namens de ASV had gesproken, dit keer met Arie Kraaijeveld, de voorzitter van het Transitiecomité. “Op verzoek van Kraaijeveld is onderzoek gedaan naar de markt in de binnenvaart. Maar in de plannen voor BLN staat dat de organisaties zich niet bemoeien met de markt. Wij willen ons wel bemoeien met de markt. Sterker: dat rapport toont weer aan dat de markt van het vervoer een aparte status moet krijgen in Europa.” Hij doelt op het rapport ‘Marktwerking en Samenwerking in de binnenvaart’ van prof. dr. ir. Gert van Dijk (hoogleraar Cooperative Entrepreneurship aan de universiteit van Nyenrode), dr. ir. Onno F. van Bekkum en ir. Karel van den Boogaard. “Die aparte status had het vervoer voor 1990 en die willen we terug. Ik heb aan Kraaijeveld gevraagd wat hij met dat rapport gedaan heeft. Hij zei dat hij het naar Den Haag heeft gestuurd. Kraaijeveld voelt er niets voor om iets aan die markt te doen.”
Er is wel contact tussen ASV en de Binnenvaart Branche Unie. Tenminste, dat wil de ASV wel, vertelde vicevoorzitter Sunniva Fluitsma, maar dan wil ze wel een keer met de BBU om de tafel over een aantal principiële punten. Toen ze dat voorstelde, kreeg ze te horen dat ze maar een half uur voor haar hadden. “Ik voelde me beledigd en vraag de zaal toestemming om te antwoorden dat we tenminste een dag ervoor uittrekken, en anders hoeft het van ons niet.” Daar was de zaal het mee eens.
Pamflet
Sunniva Fluitsma was – mede door de publiciteit die zij en haar partner David Twigt regelmatig genereren door op TV en op de radio te vertellen over de situatie in de kleine binnenvaart – benaderd door de TU Delft die onderzocht wat de kracht was van organisaties. Mensen van de TU vertelden haar dat de ASV op veel punten gelijk heeft, maar op de één of andere manier er niet in slaagt dit goed over de Bühne te krijgen. ‘Zet alles op een A4’, werd haar aangeraden. Daar werd werk van gemaakt en intussen hebben veel politici en anderen al het pamflet “kleine binnenvaart de moeite waard” ontvangen, de Europarlementariërs in een Engelse versie. Het is wel iets meer geworden dan een A4, maar de info is compact gehouden. Het pamflet is hier te downloaden.
Voorzitter Willem Stam over het pamflet: “We hebben gewonnen als we een sociaaleconomisch aanvaardbare situatie in de binnenvaart bereikt hebben. Wat we daarmee bedoelen en hoe we het willen bereiken hebben we omschreven in het pamflet”. Een sociaaleconomische situatie is natuurlijk nooit een constant gegeven. Maar je kunt de situatie wel stabieler maken dan hij nu is, maar daar moeten politieke keuzes voor gemaakt worden. Je ziet dat nu al diverse partijen bereid zijn verder te kijken dan het vrije marktdenken zoals dat nu functioneert. Of beter gezegd: bij ons niet functioneert. Om dat te bereiken willen we dat het Witboek (White Paper van Europese Commissie – red.) een grotere plek inneemt in het politieke denken.” In dat Witboek speelt volgens Willem Stam de zorg voor het milieu een grotere rol dan in de Nederlandse politiek.
Aan het slot van de vergadering deelde het bestuur van de ASV mee dat het de binnenvaart bij de discussie over de verschuiving van de AOW-leeftijd heeft ingebracht dat het vak van schipper moet worden gekenmerkt als ‘zwaar beroep’.