Urker vissers denken aan de toekomst en aan de volgende generatie… Hun kinderen zijn belangrijk voor de overdracht van het bedrijf en voor het voortbestaan van het vissersvak. Schone techniek, kunstmatige intelligentie en digitalisering spelen een belangrijke rol.
Registratie, migratie, positie, weer, verbruik, temperatuur en meer… alles wordt vastgelegd om de kennis in de visserij te verbeteren. Al die parameters tezamen zorgen voor duidelijkheid over de footprint van het visje dat uiteindelijk bij de consument op het bord terechtkomt. De supermarkt weet in de toekomst exact hoe, wat en waar over de ingekochte vis.
Louwe Post viste jarenlang op een Noorse kotter, de R450K, voordat hij Post Consultancy begon. Zijn specialisme is dan ook visserij en scheepvaart. Er zijn nog circa 350 visserijbedrijven over in Nederland, waarvan circa 60 vissen vanuit buitenland. Ze vissen op garnalen, werken met de twinrig/quadrig, zijn actief in de boomkorvisserij en de flyshoot-visserij.
Post vertelt hoe de sector ervoor staat, hoe vissersbedrijven omgaan met de veranderingen. De ondernemende visser heeft last van steeds knellender regelgeving en onderzoeken. Hij registreert daarom steeds meer. Het is tegenwoordig niet meer zoals vroeger: op kennis en kunde een net uitzetten. Windmolenparken en daaraan gekoppelde natuurgebieden maken het te bevissen water steeds kleiner.
Maar vis zal altijd blijven. Er leeft nog altijd veel motivatie en innovatiekracht op Urk. Samenwerken loont en digitalisering helpt.
Kunstmatige intelligentie
De ondernemende visser is in staat terug te kijken in zijn vishistorie, naar brandstofgebruik en vistrek. Hierdoor presteert hij nu beter, aldus Post. Daarnaast kan hij ook nog eens elk stapje dat hij gedaan heeft, aantonen en verantwoorden.
Vroeger ging het alleen om quota of aantal visdagen, nu is het realtime een datastroom tot 200 parameters per seconde. Alles wordt geregistreerd. Het toont aan dat vissen duurzamer is dan gedacht.
Dat die data handig zijn, is al gebleken… Een visser die verweten werd boven leidingen te hebben gevist, kon dat weerleggen dankzij zijn data. Door de registratie ontstaat ook een duidelijker beeld over de vismigratie. De vangst is steeds beter voorspelbaar, doordat zaken als temperatuur en stroming aan dit model gekoppeld worden. Kortom: Industry 4.0 doet ook hier zijn intrede.
Kunstmatige intelligentie (AI) zal in de toekomst een grote bijdrage gaan leveren met de vangstcijfers en alle geregistreerde gegevens. De kennis van de visser wordt gedigitaliseerd en maakt de visserij voorspelbaarder. De nieuwe technieken helpen ook optimaler gebruik te maken van de schaarsere visgronden.
Ander verdienmodel
Urker vissers zijn in de regel bescheiden en ze doen veel meer dan de meeste mensen weten. Een visser is de bewaker van de zee. In het dagelijks werk gaat dat volledig automatisch. Hij bewaakt de visstand en wil dat zijn kinderen later hiermee ook hun brood kunnen verdienen. Als rentmeester ervaart hij dat registratie helpt.
In de MDV-schepen is enorm geïnvesteerd; ze weten realtime wat ze vangen. De afnemer kan aan de voorkant intekenen op de vis: datum, locatie, weer, water, footprint… Alle data worden beschikbaar voor de koper en de consument. Dat is anders bij ingevlogen vis.
Op een gecentraliseerde website kunnen klanten de gevangen vis reserveren. Blockchain-technologie met complete data. Men kan in feite rechtstreeks van een schip kopen. Het duurt nog even, maar het is onomkeerbaar. Die proef gaat met MDV UK 225 draaien. Digitalisering helpt, het is een ander verdienmodel, maar het werkt, stelt Post.
Moderne schepen
De UK 225 is dieselelektrisch aangedreven en verbruikt minder brandstof dan gewone kotters. De efficiëntie van de huidige techniek en AIS gekoppeld aan computers is veel beter op elkaar afgestemd en geeft een enorm inzicht in het vissen en varen. De digitale
wereld en sensoren brengen veel voordelen mee, waardoor de kostprijs per kilo vis lager kan uitpakken. Wat tegenzit, is echter nog steeds de regelgeving en het (niet) meedenken door de overheid – en de nog altijd stevige brandstofprijs.
Tromp van Slooten, een van de eigenaren, probeert nog steeds een florerend vissersbedrijf na te laten aan zijn zeven kinderen. Twee (van de vijf) zoons vissen inmiddels bij hem aan boord en zuigen de kennis van voorgaande visserijgeneraties op.
“De overheid in Nederland moet meer leren meedenken met de vissers en ze bestaanszekerheid geven”, zegt Van Slooten. “Louwe Post ontwikkelt prachtige ideeën om vis op de markt aan te bieden. Daar gaat echter veel tijd overheen om dat te implementeren.”
Veiling
“We zijn nog steeds verplicht via de veiling vis op de markt te zetten, een kostbare handeling. Er zitten te veel partijen tussen en met de veiling gaat het ook niet goed.” Je ziet kreeft, waar vissers 5 euro voor krijgen, in restaurants worden verkocht voor 65 euro. “De visser moet een eerlijke opbrengst krijgen. Hierdoor kan hij meer in vergroening steken. Dan krijgt ieder wat hij wil. De overheid kan hier een rol in spelen, maar laat ons nu in de steek.” De zee lijkt wel steeds meer voor natuurgebieden en windmolens te worden, klagen vissers.
“Rog zou er te weinig zijn, volgens de geleerden. Dat is helemaal niet zo. Wij mogen weinig vangen door quota, maar hij is in groten getale aanwezig. Wij registreren met sensoren alles en kijken en registreren zelfs of er al kuit in makreel zit. De overheid zou dat meer moeten stimuleren in het belang van natuur en visserij in de toekomst. Samenwerkend kunnen vissers en de overheid de visserij beter in kaart brengen.”
