Hebzucht is goed, aldus Gordon Gekko, het personage dat Michael Douglas speelde in de film Wall Street uit 1987. Nou, we weten waar die hebzucht in 2008 toe leidde. Een wereldwijde crisis en terecht was er de afgelopen maand veel aandacht voor het tienjarig jubileum van de val van de investeringsbank Lehman Brothers, waardoor de dominosteentjes begonnen te vallen en onze eigen ING Bank en ABN AMRO moesten worden gered door de belastingbetalers.
Inmiddels hebben we de crisisjaren achter ons gelaten. Financieel was het leed in de binnenvaart niet te overzien. Het zal nog jaren duren voor de sporen van de crisis zijn uitgewist – als dat al ooit gebeurt. Dat zeker niet ontkennend, moeten we ook constateren dat we geen jaren 30-taferelen (uit de vorige eeuw) hebben gezien, om maar niet te spreken van de jaren 40.
Wie de analyses van de crisis en de veerkracht van de economie bekijkt, moet toegeven dat het diezelfde hebzucht is die alles heeft rechtgetrokken. Koop maar weer auto’s, huizen, vakanties, zoveel mogelijk luxegoederen, want dat zwengelt de economie vanzelf wel weer aan. En ja hoor, we zijn weer terug bij af. De crisis heeft zeker geen einde gemaakt aan het verheerlijken van de hebzucht, immers de basis van economisch succes. Je hoeft nu echt niet aan te komen met ideeën die de vrije markt beperken, want de overheid mag dan wel als vangnet (van banken) dienen voor noodgevallen, maar voor de rest moet die overheid met z’n tengels van de markt afblijven. Nou ja, links en rechts een subsidietje scoren als opstapje voor een start-up, vooruit, dat mag dan nog net.
En natuurlijk voor duurzaamheid. Het gebruik van dat woord is riskant, want ik heb begrepen dat lezers afhaken als ze het woord ‘duurzaamheid’ ergens lezen. Kennelijk heeft dit nobele streven naar een schonere wereld aan populariteit ingeboet. Verworden tot een cliché, is de betekenis ervan uitgehold of misschien zelfs wel veranderd in ‘onbetaalbare verplichting’.
Je ziet dat de regering meelift met dat veranderende inzicht en in de begroting voor de komende jaren geen invulling meer geeft aan het vrome voornemen van het regeerakkoord om de binnenvaart te helpen vergroenen (je weet dat ik liever spreek van vergrijzen, maar dat klinkt wat ongelukkig). Het enige argument dat nog werkt, is dat de binnenvaart goedkoper wordt als er minder brandstof wordt verbruikt en/of efficiënter wordt gevaren. Dan kan de verlader nog meer spulletjes laten vervoeren voor dezelfde prijs. Kunnen we allemaal lekker meer kopuh. Wat overeind blijft, is de hebzucht. Het gelijk van die gekke Gordon.
