Beunschepen lopen het risico om te slaan tijdens het verladen op open water. Dit komt doordat bij de ombouw van gewone binnenschepen tot beunschepen onvoldoende aandacht wordt besteed aan de stabiliteit en sterkte. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid in het vandaag verschenen rapport Kapseizen beunschepen. “De certificaten die de Inspectie Leefomgeving en Transport afgeeft aan eigenaren van beunschepen om te mogen varen, zijn geen garantie dat het schip veilig is om te werken op open water.”
In 2015 kapseisden op de Westerschelde twee beunschepen kort na elkaar op dezelfde locatie en onder dezelfde omstandigheden. Dat gebeurde terwijl zij beladen werden met spuitzand vanaf een zandzuiger. De Onderzoeksraad heeft onderzocht of zich structurele problemen met de veiligheid voordoen bij het overslaan van spuitzand op open water. Daaruit kwam naar voren dat de stabiliteit van de schepen onvoldoende was voor de activiteiten waar deze schepen voor werden ingezet.
Volgens de Onderzoeksraad speelt hierbij een rol dat het overheidsbeleid in de binnenvaart is gericht op de eigen verantwoordelijkheid van ondernemers. “In de huidige wet- en regelgeving staat weliswaar dat de stabiliteit van binnenvaartschepen in overeenstemming moet zijn met het doel waarvoor schepen bestemd zijn, maar dit is niet vertaald naar expliciete eisen. Eigenaren van beunschepen en certificeerders worden onvoldoende geprikkeld om ook daadwerkelijk invulling te geven aan die open norm.”
Certificering
De certificaten die de Inspectie Leefomgeving en Transport afgeeft, blijken volgens de Onderzoeksraad geen garantie te zijn voor de veiligheid van beunschepen bij het varen en verladen van spuitzand op open water.
“Bij de certificering, die de Inspectie uitbesteedt aan commerciële certificeerders, wordt alleen gekeken naar die onderwerpen die zijn uitgewerkt in wet- en regelgeving. Hierdoor is voor beunschepen die spuitzand laden op open water stabiliteit geen onderwerp van onderzoek en wordt de sterkte onvoldoende gecontroleerd.”
Toezicht
Om de veiligheid in de beunschepensector te verbeteren, is het volgens de onderzoekers van belang dat bij het toezicht ook gekeken wordt naar veiligheidsrisico’s “en niet alleen naar de naleving van wet- en regelgeving”.
De Raad beveelt de minister van Infrastructuur en Milieu aan om een proces op gang te brengen waarin de Inspectie Leefomgeving en Transport, in samenwerking met eigenaren van schepen, verzekeringsmaatschappijen en brancheverenigingen, de veiligheid van beunschepen die spuitzand verladen op open water waarborgt. Dat zou dan moeten door ervoor te zorgen dat bij de ombouw tot een beunschip de stabiliteit en sterkte gecontroleerd worden en er rekening gehouden wordt met het gebruik op open water.
