Riviercruiseschepen mogen vanaf 2016 niet meer afmeren in Volendam. Het college van B&W besloot dit onlangs naar aanleiding van het onderzoek naar de economische effecten van cruiseschepen: ze leveren te weinig geld op. Veel Volendammers zouden zich bovendien storen aan de grote schepen die het uitzicht belemmeren. De cruisesteiger is ook niet veilig meer en het bouwen van een nieuwe steiger zou te kostbaar zijn.
De conclusie in de brief van burgemeester Willem van Beek is kort: ‘Geconcludeerd kan worden dat het gewenst is dat de huidige steiger voor riviercruisevaart niet meer gebruikt gaat worden, omdat de economische betekenis dusdanig gering is dat er geadviseerd wordt om ook niet actief naar een alternatieve locatie te zoeken. Vanuit het beleid en de mogelijke economische spin-off willen wij ons meer richten op de charter- en pleziervaart.’
In de brief stelt de gemeente dat er 150 cruiseschepen per jaar in de haven komen, ofwel 20.250 passagiers die per persoon € 11,06 uitgeven. De totale inkomsten per jaar zijn € 248.965,-. Dit bedrag is volgens de brief dusdanig gering, in vergelijking met de opbrengst van andere toeristen, dat er niet hoeft te worden geïnvesteerd in de cruisevaart. De gemeente verwacht volgens dezelfde brief met de chartervaart bijvoorbeeld € 823.310,- te kunnen binnenhalen. Hun passagiers geven in Volendam gemiddeld € 37,50 uit per persoon.
Merk
Robert van Duuren, directeur van Rederij Volendam-Marken Express zegt: ‘Ik vind het jammer dat de gemeente zo redeneert en cruiseschepen weert. Wij worden erdoor getroffen. Ongeveer 5% van mijn gasten zal ik gaan missen. Het is niet goed voor Volendam, maar ik overleef dat verlies wel.’
‘De groten en de kleintjes in de toeristenbranche volgen elkaar. Volendam is een merk en dat verdwijnt langzaam door deze actie. Er zijn al rederijen die Volendam uit het programma gehaald hebben. Voor Amerikanen is Volendam een Nederlands merk. Als je in Nederland geweest bent, ben je in Volendam geweest’, aldus Van Duuren.
Hoorn
Directeur Nico Arnts van Feenstra Rijn Lijn bevestigt dat het bedrijf geweerd wordt. Hij vindt dat Volendam voorbijgaat aan de economische betekenis van deze branche. ‘Kijk naar Hoorn en Amsterdam: die zien er wel economisch belang in.’
‘Wij plannen ver vooruit. Er is bij veel reders een probleem ontstaan door het afmeerverbod. Dit jaar is het aantal ligplaatsen van de ene op de andere dag teruggebracht van twee naar één. De laatste boeker kreeg te horen: je mag niet komen. De gemeente Hoorn heeft de schepen gelukkig wel graag in de haven’, vertelt Arnts. Die gemeente zou volgens Arnts nu alternatieve ligplaatsen realiseren die makkelijker bereikbaar zijn met bussen.
Annuleringen
Het grootste probleem voor de reders is het programma voor 2016, want dat is bij veel van hen al gepubliceerd. ‘Dat moeten wij wijzigen. De binnenlandse programma’s kunnen we nog wel veranderen, maar bij de buitenlandse organisaties moeten we de klanten van tevoren persoonlijk informeren over wijzigingen. In het ergste geval krijg je daardoor annuleringen. In het voorjaar is het druk in Noord-Holland met passagiersschepen; een alternatieve haven is dan moeilijk te vinden. Zit Volendam in de route, dan is er geen ander alternatief dan in Amsterdam blijven liggen of eerder naar Hoorn varen’, zegt Arnts.
Excursies
De uitgave van de gemiddelde passagier ligt genuanceerder dan de gemeente Volendam denkt. Het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart heeft de uitgaven per persoon berekend. Het onderzoek uit 2011 meldt dat de uitgave per passagier € 44,- per dag is.
Rob Vrolijks, directeur van Projectbureau Vrolijks, heeft voor Hoorn en een aantal andere gemeenten onderzoek gedaan naar het economisch effect van cruisepassagiers. ‘De € 11,06 die genoemd wordt in het onderzoek van Hoorn, het bedrag dat Volendam overgenomen heeft, wordt uitgegeven als de passagiers even kort de stad in wandelen. Excursies zijn daar niet in meegenomen.’
Als de mensen een ochtend vrij hebben, blijkt de besteding per passagier hoger te zijn. ‘De gemiddelde cruisepassagier bestaat niet, het ligt veel ingewikkelder. Reken je de excursies bij de cruiseschepen mee, dan kom je al snel hoger uit. Maar dat blijkt veel moeilijker te achterhalen. Zeker hoe de marge ligt en voor wie die is’, aldus Vrolijks, die eraan toevoegt: ‘De gemeente Hoorn heeft ons onderzoek aangegrepen om de cruiseactiviteiten uit te breiden naar 500 calls.’
De gemeente Volendam geeft desgevraagd geen nadere uitleg over besluit om de cruisevaart vanaf 1 januari helemaal te weren.