Het aloude adagium dat alleen door middel van samenwerkingsverbanden de particuliere schipper kan overleven, is weer van stal gehaald, schrijft oud-schipper Niek Deen in een reactie op het rapport van Arie Verberk.
De als binnenvaartambassadeur benoemde professor Arie Verberk krijgt van minister Eurlings de opdracht om de crisis in de binnenvaartmarkt te beteugelen. Voorwaarde is wel dat er draagvlak ook in de sector moet worden geëffectueerd.
Draagvlak in de binnenvaart heb je niet zo maar even. De algemeen erkende eigenschap van de zelfstandige ondernemer, die de particuliere schipper nu eenmaal is, namelijk de onontbeerlijke zelfredzaamheid staat daarbij levensgroot in de weg.
Het aloude adagium dat alleen door middel van samenwerkingsverbanden de particuliere schipper kan overleven, is weer van stal gehaald. Resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst horen we dagelijks in reclameboodschappen. Dit neemt niet weg dat het wel degelijk gebeurt dat eerdere resultaten bij dezelfde activiteiten terugkeren.
Er zijn al diverse keren pogingen ondernomen om zo’n systeem van de grond
te krijgen, echter zonder resultaat om over naar huis te schrijven. De laatste voorbeelden kwamen na het Albeda-overleg toen de beurs in 1993 zo nodig moest worden afgeschaft, het is niets geworden.
Nu komt de ambassadeur op nogal hoge toon met allerlei wel of niet hout snijdende argumenten weer met dezelfde oplossing. Waarom zou het nu wel lukken, alleen omdat de ambassadeur de NMa niet voor de schenen mag schoppen?
Als we niet doen wat de heer Verberk ons aanraadt en we daarom niet tot bevredigende resultaten komen, dan is het ‘eigen schuld dikke bult’. Alsof wij als schippers zelf de beurzen hebben afgeschaft en er in 1993 geen grote schippersactie is geweest juist om dat te voorkomen.
Nee, de overheden vonden dat de EV en de NZ-beurzen moesten worden gesloten omdat binnen de op kapitalistische leest geschoeide Europese Unie de vrije markt als enige systeem mag worden geaccepteerd.Als iemand wil weten wat kapitalisme echt inhoudt raad ik hem of haar aan om als eyeopener het boek De shock doctrine van Naomi Klein eens ter hand te nemen.
De veelgeprezen vrije markt heeft wel bewerkstelligd dat de landbouw in de derdewereldlanden een beweging als Fair Trade nodig heeft om een bestaansminimum te verwerven. Nog altijd is in vele landen schrijnende kinderarbeid aan de orde van de dag.
Maar ook in onze eigen moderne westerse cultuur hebben we kennelijk wat maatregelen nodig om dergelijke gevolgen te ondervangen. Het te ver doorgeschoten kapitalistische systeem zou eens nader bestudeerd moeten worden; de crisis kwam echt niet uit de lucht vallen.
De wantoestanden tijdens de industriële revolutie in Europa zijn de oorzaak van het minimumloon, de cao’s die algemeen bindend verklaard worden, hier en daar nog gecontroleerde prijzen en zo nog wat voorbeelden. Er gaan nu stemmen op om de zelfstandigen zonder personeel de mogelijkheid tot prijsbescherming te gunnen. Het aan banden leggen van bonussen bij de banken en tantièmes in de bedrijven zou ook een goed idee zijn.
Niet dat wij als zelfstandige schippers met meer of minder kapitale schepen één op één met een ZZP’er zijn te vergelijken, maar we hebben echt wel enige prijszekerheid nodig om de bedrijfstak te zijn en te blijven die de overheid zo graag ziet. Een op haar taak berekende en gezonde binnenvaart met de nodige diversiteit in scheepstypen en tonnages die de chaos op de weg kan voorkomen.
Wel, regering en Tweede Kamer, als dit uw wens is, zorg dan dat we daartoe in staat worden gesteld en blokkeer niet al onze mogelijkheden. Als u het huidig beleid doorzet, krijgen we niet alleen chaos op de weg maar ook op het water. Onderbetaald en slecht opgeleid personeel, de hand lichten met veiligheidsaspecten, slecht onderhoud van de schepen, het versneld afvloeien van de kleinere schepen maar ook onverschilligheid en oververmoeidheid zullen niet zonder gevolgen blijven.
Rampen zijn niet altijd te voorkomen maar het in de hand werken ervan is de duivel verzoeken. Mevrouw Schultz van Haegen-Maas Geesteranus, minister van Infrastructuur en Milieu zou er goed aan doen haar uitspraken hieromtrent nog eens te heroverwegen en het beleid aan te passen.
Eén ding is zeker: de binnenvaartambassadeur komt niet met oplossingen, wel met dreigementen. We zijn toch geen klas schoolkinderen.
Niek Deen
