De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) denkt dat de oplegregeling zoals het Crisisberaad Binnenvaart die heeft voorgesteld, een inbreuk vormt op het Nederlandse en Europese Mededingingsrecht.
Dit heeft de NMa vandaag (woensdag 10 februari) meegedeeld aan het Crisisberaad. In een toelichting legde Pieter Kalbfleisch, voorzitter van de raad van bestuur van de NMa, uit dat van meet af aan duidelijk was dat een collectieve oplegregeling in strijd zou zijn met het mededingingsrecht. Al in augustus heeft hij dit het Crisisberaad laten weten.
Uitzonderingen
Er zijn echter wel uitzonderingen mogelijk, maar dan moet aan vier voorwaarden worden voldaan. Het plan van het Crisisberaad voldoet sowieso niet aan twee van de vier voorwaarden.
De klant van de binnenvaart moet van de maatregel profiteren. Dat is volgens Kalbfleisch niet aangetoond. Net zo min werd aangetoond dat de verbeterde efficiency van de binnenvaart – een argument van het Crisisberaad – niet ook zonder die maatregel kan worden behaald.
“Er zijn nog steeds schepen die met een volledige lading varen”, aldus Pieter Kalbfleisch woensdagmorgen in Den Haag. De NMa heeft ‘telefoontjes gepleegd, op internet gekeken’ en kwam tot de conclusie dat het uitgangspunt van het Erasmus-onderzoek – waarop het Crisisberaad zich baseerde – niet klopte.
“Dit geeft aan dat de markt nog steeds werkt, voor in ieder geval een deel van de binnenvaart. Schippers die hun schip hebben gekocht met gespaard geld, verdienen weliswaar minder maar kunnen rondkomen. Grote nieuwe schepen die zwaar gehypothekeerd zijn, hebben een probleem. Maar daarin is deze sector geen uitzondering.”
De zaak is daarmee wat hem (en de NMa) betreft afgedaan. De andere twee punten worden niet eens meer toegelicht in de brief die het Crisisberaad dinsdagmorgen ontving van NMa-directeur Gerard Bakker. “Einde verhaal”, zei Kalbfleisch. “Al staat het het Crisisberaad natuurlijk vrij om met een serieus nieuw voorstel te komen. Dan zullen we dat ook weer bestuderen.”
De reden dat de NMa toch veel tijd in deze zaak heeft gestoken is volgens Kalbfleisch: “Omdat dit een zaak is van groot financieel en maatschappelijk belang. We zijn toegankelijk, strikt en realistisch.”
Echt crisiskartel
De enige oplegregeling die volgens hem wel mogelijk is, is een echt crisiskartel, waarbij de vloot werkelijk wordt afgebouwd. Maar wat het Crisisberaad voorstelde, is een tijdelijke maatregel, niet met het doel de klant te bevoordelen, maar met het doel de schipper te laten overleven. “Wat hier gebeurt, is dat een sector waarin het slecht gaat, wil bepalen dat iedereen die met deze sector te maken heeft, en uiteindelijk alle Nederlanders, moeten meebetalen aan het oplossen van de problemen. Zo werkt dat niet." Aldus Pieter Kalbfleisch.
Reactie Crisisberaad: "Afwijzing onverteerbaar en onwenselijk"
