Toerist in Terneuzen

Je neemt als toerist zeker een kijkje bij de ontwikkeling van de lang verwachte zeesluis. Voor deze forse opschaling was er een decennialang politiek schaakspel nodig in combinatie met bevlogen Gents pleidooi om ‘in de vaart’ der megaschepen hun partij als grote zeehaven mee te blazen.

Het enorme project vereiste onder andere grondonderzoek, eigenaars uitkopen, 900 miljoen bouwkosten en nog eens een miljard voor de kanaalaanpassing en tunnel te verdiepen. Dit waren slechts schermutselingen voordat er een spa de grond in ging voor de 427 x 55 x 16.44 meter grote zeesluis, waarvoor zo’n 9,5 miljoen kuub moet worden verplaatst ofwel voor Rotterdams begrip: 6x de Kuip tot de nok toe. Zo’n 4 á 500 man zijn er mee doende. Uitslag van het schaakspel: de Belgen betalen 75 de Hollanders 25 procent – plus het onderhoud!

Respect voor de bouwers

Vanaf de uitkijktoren zijn de contouren evenals diverse stukjes sluiswand reeds zichtbaar, kingsize kranen diepen de bouwkuip van het zuidelijke sluishoofd uit tot 11 meter onder NAP. Wegens de opwaartse druk van het grondwater wordt de bouwput vol gezet met water, waarna nat- uitgediept tot 25 meter. Volgens het scenario maakt men de bodem stabiel met een grindlaag en een paar meter dik onderwater beton hetgeen 24/7 door auto’s wordt aangevoerd en waarbij voor eventuele verkeerscalamiteit een cementschip klaarligt omdat het betonneren een continu proces is.

De opwaartse druk is wel een dingetje. Voor het borgen hiervan steken de totaal 43 meter hoge sluismuren ver onder de sluisbodem uit en staan op een vaste kleilaag. Natuurlijk moet er ook nog wat gesloopt worden en een oude sluis worden weggeblazen en -gebikt.

En dat allemaal in deze coronaperiode hetgeen niet alleen vertraging oplevert maar waarin ook nog even het stikstof besluit moest worden herzien. Minister Cora van Nieuwenhuizen meldde de Tweede Kamer reeds dat er door omstandigheden op de bouwplaats, drie maanden vertraging is opgelopen.

Het consortium

BAM Infra bouwt in het consortium Sassevaart samen met BAM Contractors, DEME (DEME Infra Marine Contractors B.V. en Dredging International N.V.) en de Belgische bouwonderneming Algemene Aannemingen Van Laere N.V. de Nieuwe Sluis Terneuzen.

Gezegd moet worden dat zonder de inzet van vele medewerkers uit Oost-Europa de totstandkoming niet mogelijk zou zijn. Voor hen hebben de bewoners van Terneuzen en omgeving zich gastvrij getoond en voor onderkomen gezorgd. Voorzien is dat het eerste schip in 2022 de nieuwe zeesluis passeert.

De China trade

Een werf in Penglai te China de ‘Jutal Offshore Engineering’ realiseert vier kolossale deuren van 58 meter lang, 25 meter hoog en 9 meter breed. Hiervoor worden diverse onderdelen uit Europa aangeleverd. De order omvat eveneens twee klapbruggen met een lengte van 84 meter die straks 64 meter boven hun draaipunt uitsteken. Gezien de enorme afmetingen is het vanzelfsprekend dat de bediening ervan bij windkracht 7 even staakt.

Natuurlijk zijn de werken voor bewoners aan de rand van oud-Terneuzen niet bevorderlijk voor de gemoedrust, er is tijdelijk overlast van sloop- en heiwerk. Niettemin ligt het accent van het bouwconsortium op zo min mogelijk verkeershinder en beperking van overlast.

Toerisme

Volgens het Portaal van Vlaanderen staat de megasluis op de ‘wereldkaart’, Terneuzen is toekomstbestendig. Hun gidsen nemen je mee naar het sluizencomplex en vertellen alles over deze maritieme wereld evenals de ‘ins and outs’ van de sluis. Ze zijn er trots op en terecht.

Of die grote ‘jongens’ straks de afslag naar Gent nemen is vooralsnog twijfelachtig overeenkomstig de gulzigheid in schaalvergroting van de Antwerpse haven. Samenwerking tussen de Belgische zeehavens wordt zoals we reeds leerden, vertaald in concurrentie.

Natuur naast cultuur

De schorren liggen bloot, het getij kentert, meeuwen glijden op een zilt briesje, Scholeksters foerageren luidruchtig. In Terneuzen vind je natuur en cultuur naast vertier, het is er groen en weids, de zon valt aan de einder spectaculair in zee. Scheepvaartverkeer en de haven ademen er een specifieke dynamiek. De gigantische bouwput van de nieuwe zeesluis staat op de toeristische agenda van het Portaal van Vlaanderen. Natuurlijk heeft de havenstad een promenade langs de Westerschelde waarin Ruysdael-luchten zich weerspiegelen, evenals je de imposante 400 x 61 meter en 23.964 TEU grote HMM Algeciras met haar pakweg driehonderdduizend ton waterverplaatsing in speedbootsnelheid zomaar voorbij ziet schuiven. Zou de grens van afmeting bereikt zijn?

Tekst en foto’s: Johan de Witte